بررسی غلظت فلزات سنگین سرب، کادمیوم و نیکل در بافت عضله ماهی ساردین روغنی (sardinella longiceps) و صدف خوراکی (saccostrea cucullata) (مطالعه موردی: سواحل استان بوشهر)

مقدمه: افزایش آلودگی فلزات سنگین در خلیج‌فارس که نتیجه رهاسازی مشتقات نفتی، فاضلاب های تاسیسات ساحلی نظیر پالایشگاه ها و کارخانجات بزرگ صنعتی، بنادر صیادی و تجاری، فاضلاب های خانگی و هم چنین رواناب کشاورزی که نتیجه استفاده از سموم دفع آفات و حشره‌کش‌ها می باشد از مهم ترین مخاطراتی است که این زیست بوم را با تهدید مواجه ساخته است. با توجه به اثبات ارزش تغذیه ای فراورده های دریایی در دهه های گذشته و لزوم تامین منابع پروتئینی و اسیدهای چرب ضروری بدن، مطالعه میزان عناصر سنگین جهت کاهش خطرات ناشی از مصرف آبزیان الزامی است. ماهی ساردین روغنی و صدف خوراکی هر دو مصرف خوراکی برای انسان دارند و با توجه به گزارشات چند سال گذشته مبنی بر حضور آلاینده ها ازجمله عناصر سنگین در آب های خلیج‌فارس، ضروری است که این گونه ها از نظر سلامت برای مصرف انسانی کاملاً مورد آزمایش قرار بگیرند. هدف اصلی این تحقیق تعیین و اندازه گیری تجمع سرب، کادمیوم و نیکل در عضله ماهی ساردین روغنی و صدف خوراکی در خلیج‌فارس و برآورد ریسک ناشی از مصرف آن است.مواد و روش ها: باتوجه به اهمیت بررسی آلودگی های مربوط به فلزات سنگین درآبزیان خوراکی به علت احتمال تجمع این فلزات، 30 نمونه ماهی ساردین روغنی و 30 نمونه صدف خوراکی سواحل بوشهر مورد آنالیز قرار گرفت.نتایج: میانگین غلظت فلزات سرب، کادمیوم و نیکل در عضله ماهی ساردین روغنی به ترتیب 0.4327 ،0.0192 و 0.0006 و در نرم‌تن صدف خوراکی به ترتیب 0.7414، 0.0550 و 0.0025 میکروگرم بر گرم وزن تر محاسبه شد. مقایسه میانگین غلظت فلزات با مقادیر استاندارد اعلام شده توسط سازمان های جهانی نظیر سازمان جهانی بهداشت، سازمان غذا و دارو آمریکا و وزارت کشاورزی و شیلات و غذای انگبستان نشان داد که تمام مقادیر مذکور پایین تر از حد استاندارد بود. شاخص hq نیز برای هر دو گونه کم تر از 1 به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد مصرف ماهی ساردین روغنی و صدف خوراکی خطر جدی برای سلامت مصرف کنندگان از نظر میزان سرب، کادمیوم و نیکل ندارد.

investigating the concentration of heavy metals including lead, cadmiumand nickel in the muscle tissue of oily sardine fish (sardinella longiceps) andedible oyster (saccostrea cucullata) and estimating the risk healthassessment (case study: beaches of bushehr province)

introduction: the increase in the consumption of heavy metals in the persian gulf is the resultof oil release, coastal investments such as refineries and large industrial factories, in fishingand commercial, household industries, as well as agricultural runoff, which is the result ofpesticides and pesticides. it is one of the dangers that have made the ecosystem with this threat.considering the proof of the nutritional value of marine products in the past decades and theneed to consume food sources and fatty acids needed by the body, it is necessary to study theincrease in the amount of risks caused by the consumption of aquatic products. oily sardinesand edible oysters are both for human consumption, and according to the reports of the pastfew years about the presence of pollutants, including heavy elements, in the waters of thepersian gulf, it is necessary that these species are healthy for human consumption. thoroughlytested. the main purpose of this research is to measure the accumulation of lead, cadmium andnickel in the muscles of oily sardines and oysters in the persian gulf and its consumption.materials & methods: considering the importance of treatments related to heavy metals inedible aquatics due to the possibility of the accumulation of these metals, 30 oily sardine fishsamples and 30 food samples from the beaches of bushehr were analyzed.results: the composition of lead, cadmium and nickel metals in oily sardine fish muscle wascalculated as 0.4327, 0.0192 and 0.0006 respectively and in edible oyster mollusk as 0.7414,0.0550 and 0.0025 micrograms per weight respectively. a comparative comparison with thestandards specified by global organizations such as who, fda and ukmaff shows that allthe following were within the standard. the hq index was less than 1 for both species.conclusion: the results showed that the consumption of oily sardines and edible oysters doesnot pose a serious risk to the health of consumers in terms of lead, cadmium and nickel levels.