بررسی ارزش تغذیه‌ای و استفاده از سرشاخه‌ برهان در مقایسه با علوفه یونجه در تغذیه بره‌های پرواری

مقدمه: فراهم آوردن منابع جدید جهت استفاده در جیره، سبب افزایش تولید و تهیه جیره هایی می‌شود که علاوه بر تامین مناسب مواد مغذی برای دام، از لحاظ اقتصادی هم مقرون به صرفه باشند. لذا استفاده از منابع گیاهی و غذایی بومی، ما را به این هدف نزدیک تر خواهد کرد. پژوهش حاضر با هدف تعیین قابلیت هضم و تخمیر سرشاخه‌ی برهان و بررسی ارزش تغذیه‌ای آن در جیره‌ بره‌های پرواری انجام شد. مواد و روش‏ها: در آزمایش اول، تیمارهای آزمایشی شامل 1- علوفه یونجه و 2- سرشاخه‌ گیاه برهان به تنهایی بود. در آزمایش دوم، تیمارها شامل جیره‌های بره‌ پرواری بودند که در آن سرشاخه برهان با علوفه‌ یونجه جایگزین شده بود: 1- جیره شاهد (بدون سرشاخه برهان)، 2- جیره حاوی 15 درصد سرشاخه برهان (50 درصد جایگزینی سرشاخه‌ برهان با علوفه یونجه) و 3- جیره حاوی 22/5 درصد سرشاخه برهان (75 درصد جایگزینی سرشاخه‌ی برهان با علوفه یونجه). در آزمایش حاضر از روش تولید گاز و هضم دو مرحله‌ای برای تعیین هضم و تخمیر تیمارها با هفت تکرار استفاده شد. نتایج: درصد پروتئین خام (18/43 در برابر 16/5)، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (55/59 در برابر 50/90)، انرژی متابولیسمی (3/70 در برابر 2/79)، درصد قابلیت هضم ماده خشک (62/00 در برابر 58/27) و الیاف نامحلول در شوینده خنثی (47/03 در برابر 37/80) و پتانسیل تولید گاز سرشاخه گیاه برهان بیش تر از علوفه یونجه بود (0.05>p). عامل تفکیک (4/09 در برابر 4/49 میلی‌گرم در میلی‌لیتر) و بازده تولید زنده میکروبی (0/45 در برابر 0/51) یونجه بیش تر از سرشاخه برهان بود. پتانسیل و نرخ تولید گاز جیره‌های آزمایشی تحت تاثیر جایگزینی علوفه‌ یونجه به وسیله‌ سرشاخه برهان قرار نگرفتند (0.05

evaluation of the nutritional value and use of whole foliage of siris incomparison with alfalfa forage in feeding of fattening lambs

introduction: providing new resources for use in livestock diets will increase the productionand supply of rations that, in addition to providing adequate nutrients for livestock, are alsoeconomically viable. therefore, the use of native plants and food resources will bring us closerto this goal. the aim of this study was to determine the digestibility and fermentability of thewhole foliage of siris (siris) and to evaluate its nutritional value in the diet of fattening lambs.materials & methods: in the first experiment, the experimental treatments were including 1-alfalfa forage and 2- siris alone. in second experiment the experimental treatments were dietsof fattening lambs in which the siris was replaced with alfalfa forage: 1- control diet (withoutsiris foliage), 2- the ration contained 15% siris foliage (50% replacement of siris foliage withalfalfa forage) 3- the ration contained 22.5% siris foliage (75% replacement of siris foliagewith alfalfa forage). in the present experiment, the gas production method and two-stagedigestion were used to determine the digestion and fermentation of the treatments with 7replications.result: the percentage of crude protein (18.43 vs. 16.5), neutral detergent fiber (ndf, 55.59vs. 50.90), metabolizable energy (me, 3.70 vs. 2.79), percentage of dry matter (62.00 vs.58.27), and neutral detergent fiber (47.03 vs. 37.80) digestibility, and gas production potentialof siris were higher than alfalfa forage. the partitioning factor (pf, 4.09 vs. 4.49 mg ml-1)and microbial biomass production efficiency (0.45 vs. 0.51) of alfalfa were significantlyhigher than siris. the potential and rate of gas production of the experimental diets containingthe siris were not affected by the replacement of siris by the alfalfa forage (p>0.05). thepercentage of dry matter (57.71 and 61.97 vs. 56.37) and ndf (44.71 and 38.39 vs. 35.72)digestibility in the diets containing siris were higher than the control diet.conclusion: therefore, considering that the nutritional value of the siris foliage and the dietscontaining it were comparable to the alfalfa and the diet containing alfalfa and even werebetter in some cases, it can be recommended to use the siris as part of the diet of fatteninglambs.