تاثیر سطوح مختلف عصاره هیدروالکلی نسترن کوهی (l. rosa canina) بر توسعه غدد هیپوفارنژیال، فراسنجه های رشد و تولید عسل کلنی های زنبورعسل (apis mellifera)

مقدمه: امروزه برای حفظ و بقاء کلنی‌ های زنبور عسل، توجه ویژه ای به تغذیه کلنی ها با عصاره گیاهان دارویی شده است. در این آزمایش سطوح مختلف عصاره هیدروالکلی نسترن کوهی بر جمعیت، سطح پرورش نوزادان، تخم گذاری ملکه، میزان تولید عسل و رشد و نمو غدد هیپوفارنژیال کلنی های زنبور عسل(apis mellifera) در فصل تابستان در زنبورستانی واقع در استان اردبیل مورد پژوهش قرار گرفت.مواد و روش ها: در شروع آزمایش، باتوجه به جمعیت، ذخیره غذایی و ملکه های همسن خواهری یکسان سازی کلنی ها انجام گردید. تغذیه کلنی ها با تیمار شاهد و غلظت های مختلف عصاره نسترن (دو، چهار و هشت درصد عصاره) در مدت یک ماه انجام شد. اندازه گیری سطح پرورش نوزادان و میزان تخم گذاری ملکه با استفاده از شبکه ای با مربع های 5 در 5 سانتی متری که تمام قاب را پوشانده بود، اندازه گیری شد. اندازه گیری میزان جمعیت زنبورهای بالغ، 30 روز بعد از تغذیه کلنی ها به صورت قابی انجام شد. برای بررسی رشد و نمو غدد هیپوفارنژیال، طول و عرض 10 آسینی از قسمت های مختلف غده برای سنین 3، 6، 9، 12 و 15 روزگی در زیر استریومیکروسکوپ و توسط نرم‌افزار (t capture) اندازه گیری شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و چهار تیمار انجام گردید.نتایج: نتایج نشان داد که تیمار 2 درصد عصاره نسترن کوهی بر سطح پرورش نوزادان تاثیر معنی داری داشت. هم چنین، تاثیر این تیمار بر تخم گذاری ملکه، جمعیت و تولید عسل از لحاظ آماری معنی دار نبود. علاوه بر این، بررسی رشد غدد هیپوفارنژیال نشان داد که بیش ترین رشد سطح آسینی در 3 روزگی برای زنبورهای تغذیه ‌شده با 4 درصد عصاره نسترن و در 9 و 12 روزگی مربوط به کلنی های تغذیه ‌شده با 2 درصد عصاره نسترن به دست آمد (0.05>p).بحث و نتیجه گیری: به طورکلی می توان گفت که استفاده از دوز 2 درصد عصاره نسترن برای بهبود عملکرد کلنی های زنبورعسل موثر بوده است. بنابراین، استفاده از عصاره هیدروالکلی نسترن کوهی به عنوان مکمل تغذیه ای به زنبوردارها توصیه می شود.

the effect of different levels of rosa canina hydroalcoholic extract on thedevelopment of hypopharyngeal glands, growth parameters and honeyproduction of honey bee colonies (apis mellifera)

introduction: today, for the preservation and survival of honey bee colonies, specialattention has been paid to the nutrition of colonies with extracts of medicinal plants. in thisexperiment, the effect of different levels of rosa canina hydroalcoholic extract onpopulation, queen egg laying, brood rearing, honey production and development of thehypopharyngeal glands of honey bee colonies (apis mellifera) were studied during summerin an apiary in ardabil province.materials & methods: at the beginning of the experiment, the colonies were homogenizedaccording to the population, food storage and queens with same age. the colonies were fedwith control treatment and different concentrations of rosa canina extract (2, 4 and 8% ofthe extract) during 1 month. brood rearing and queen egg laying were measured using a gridwith 5 cm × 5 cm squares that covered the entire side of a comb. 30 days after feeding thecolonies, the population of adult honey bee was measured by frame. to investigate thedevelopment of the hypopharyngeal glands, length and width of 10 acini from different partsof the gland were measured with 3, 6, 9, 12 and 15 days using a stereomicroscope and in tcapture software. this experiment was performed in a completely randomized design withfour replications and four treatments.results: the results showed that treatment with 2% rosa canina extract had a significanteffect on brood rearing. the effect of this treatment on queen egg laying, population andhoney production was not statistically significant. in addition, the study of growth ofhypopharyngeal glands showed that the highest growth of acini size was achieved at the ageof 3 days for honey bees fed with 4% rosa canina extract and at 9 and 12 days of age for thecolonies fed with 2% rosa canina extract (p<0.05).conclusion: in general, it can be concluded that the use of 2% of rosa canina hydroalcoholicextract was effective in improving the performance of honey bee colonies. therefore, it isrecommended to beekeepers to use rosa canina hydroalcoholic extract as a nutritionalsupplement.