فلور قارچی خوراک دام و آلودگی آفلاتوکسین خوراک و شیر در گاوداری‌‌های شیری شهرستان سبزوار

مقدمه: آفلاتوکسین‌ها یکی از سمی‌ترین متابولیت‌‌های ثانویه تولید شده توسط گونه‌های مختلف قارچی ازجمله آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس هستند. این قارچ‌ها مواد غذایی مختلف ازجمله غلات، دانه‌‌های روغنی، کنجاله‌ها و علوفه‌ها را آلوده می‌کنند حذف و کاهش آفلاتوکسین‌ها با روش‌های بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی نه تنها در مقیاس وسیع قابل انجام و مقرون به‌صرفه نیستند، بلکه می‌تواند خطراتی از نظر سلامت غذای دام‌ها نیز داشته باشند. بنابراین، به نظر می‌رسد پایش پیوستۀ خوراک دام و تولیدات دامی از نظر آلودگی با قارچ‌های توکسین‌زا و آفلاتوکسین‌ها بهترین روش جلوگیری از راه یافتن این سموم به درون زنجیره غذایی انسان باشد. این پژوهش به منظور اندازه‌گیری میزان آفلاتوکسین در خوراک و شیر و ارتباط آن با فلور قارچی خوراک مصرفی در گاوداری‌‌های شیری انجام گرفت.مواد و روش‌ها: کنسانتره و سیلاژ ذرت 10 گاوداری (5 واحدگاوداری سنتی و 5 واحدگاوداری صنعتی) از بین دامداری‌های اطراف شهرستان سبز‌وار به تفکیک نمونه‌گیری و به آزمایشگاه منتقل شد و سپس جداسازی، کشت و تشخیص قارچ‌های موجود در نمونه‌‌های خوراک دام انجام شد. نمونه‌های شیر از مخزن شیر دامداری‌‌های مورد مطالعه گرفته شد و بلافاصله در فلاکس حاوی یخ به آزمایشگاه منتقل و پس از سانتریفوژ و جدا کردن چربی، تا هنگام آنالیز، در فریزر 22- درجه سانتی گراد نگه داری شد. آفلاتوکسین موجود در خوراک و شیر به روش hplc اندازه‌گیری شد.نتایج: بیش ترین عامل آلودگی خوراک دام، مخمرها، پنیسیلیوم، آسپرژیلوس، تریکودرما، آلترناریا، کلادوسپوریوم و رایزوپوس بودند. نتایج این تحقیق همبستگی منفی معنی‌داری را بین آلودگی به قارچ آسپرژیلوس و جمعیت مخمرها در نمونه‌های سیلاژ ذرت نشان داد. نتایج مطالعه آفلاتوکسین در شیر دامداری‌ها وجود آفلاتوکسین m1 را در 60 درصد نمونه‌ها نشان داد. مقایسه میانگین جمعیت آسپرژیلوس در کنسانتره و غلظت آفلاتوکسین شیر بین دو گروه گاوداری نشان داد که آلودگی نسبی در گاوداری‌‌های سنتی نسبت به گاوداری‌‌های صنعتی به طور معنی‌داری کم تر بود. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که میزان آلودگی آفلاتوکسین درنمونه‌های خوراک و شیر از حد مجاز پایین‌تر بود. براساس نتایج کشت قارچ، به نظر می‌رسد کنسانتره نسبت به سیلاژ بیش تر در معرض آلودگی قارچی و حضور آفلاتوکسین باشد.

fungi flora of animal feed and aflatoxin contamination of feed and milk indairy farms of sabzevar county

introduction: afalatoxins are among the most poisoning secondary metabolites producedby different fungi species such as aspergillus flavus and aspergillus paraziticus. thesefungi contaminate different animal feed materials including oil seeds, oil seed meals andforages. elimination and reduction of aflatoxines in feed using biological, chemical andphysical methods of aflatroxin detoxification in large scales are not only non-practical andcost efficient, but also are dangerous for animal health. therefore, it seems continuouslymonitoring of animal feed and products is the best method for avoiding of human food chaincontamination with these toxins. this research was conducted to investigate the feed andmilk aflatoxin contamination and their relationship with feed fungi flora in some dairy cowfarms.materials & methods: concentrate and corn silage were sampled from 5 traditional and 5industrial dairy farm among dairy farms located around the sabzevar county, cultivationand identification of feed fungi were done. milk samples were taken from cooling tank ofeach farm and transferred to lab in an ice containing flask and were centrifuged to removefat and then stored in -22°c until analysis. milk and feed aflatoxin were measured usinghplc method.results: the most comon feed pollutants were aspergilus, penicillium, trichoderma,alternaria, cladosporium and rhizopus species. the results of hplc and fungal cultureshowed a low level of aflatoxin contamination. the results of this research showed asignificant negative correlation between aspergilus contamination and yeast population insilage samples. aflatoxin m1 contamination was observed in 60 percent of milk samples,however aflatoxin amount was lower than permissive levels in all cases. mean aspergiluspopulation in concentrate and aflatoxin concentration of milk comparison among two farmsystems, showed that relative contamination in industrial farms was significantly higherthan traditional farms.conclusion: results of this research showed that aflatoxin contamination of feed and milkwas lower than permissive levels. based on fungi culture results, it seems that concentrateis more susceptible to fungi and aflatoxin contamination than silage.