بررسی اثرات کیتوزان بر عملکرد رشد، وضعیت آنتی اکسیدانی و برخی فراسنجه های خونی و بیوشیمیایی جوجه های گوشتی

مقدمه:کیتوزان یکی از مشتقات پوسته کیتینی سخت پوستان دریایی و پلیمری از گلوکزآمین است که از استیل زدایی کیتین به دست می آید. فعالیت های بیولوژیک کیتوزان مثل اثرات کاهش کلسترول و نیز تاثیرات ضدباکتریایی و آنتی اکسیدانی آن در برخی از گونه ها شناخته شده است. بنابراین هدف از اجرای این آزمایش برای بررسی اثرات کیتوزان بر وضعیت آنتی اکسیدانی و برخی از فراسنجه های بیوشیمیایی در جوجه های گوشتی بود. مواد و روش ها: برای این منظور، تعداد 400 قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس 308، در قالب یک طرح کاملاً تصادفی به چهار تیمار، پنج تکرار و 20 جوجه برای هر تکرار اختصاص داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل 1) جیره پایه، و تیمارهای 2، 3 و 4) به ترتیب سطوح 0.5، 1 و 2 گرم کیتوزان بر کیلوگرم خوراک جیره پایه بودند. فراسنجه های خونی و بیوشیمیایی اندازه گیری شده شامل تعداد گلبول قرمز، تعداد گلبول سفید، مقدار هموگلوبین، درصد هماتوکریت، درصد مونوسیت، هتروفیل و لنفوسیت، تری گلیسیرید و کلسترول خون، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شامل گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز، سطوح پلاسمایی آنزیم های کبدی آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز اندازه گیری شدند. فراسنجه های عملکرد رشد نیز شامل افزایش وزن حاصله، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل خوراک برای کل دوره آزمایشی محاسبه گردید. نتایج: نتایج نشان داد که سطوح مختلف کیتوزان به طور معنی داری سبب بهبود شاخص های آنتی اکسیدانی شدند به طوری که سبب افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی (گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز) شد. علاوه بر این کیتوزان به طور معن داری سبب کاهش سطح پلاسمایی آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز پلاسمای پرندگان شد. فراسنجه های عملکرد رشد و سایر فراسنجه های خونی به جز تعداد گلبول های سفید خون به طور معنی داری تحت تاثیر سطوح مختلف کیتوزان قرار نگرفت.نتیجه گیری و بحث: استفاده از کیتوزان سبب بهبود قابل ملاحظه شاخص های آنتی اکسیدانی (افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و کاهش هم زمان سطح آنزیم های کبدی) در جوجه های گوشتی شد. بنابراین استفاده از سطوح پیشنهادی کیتوزان در این طرح برای بهبود وضعیت آنتی اکسیدانی در جوجه های گوشتی در شرایط تنش اکسیداتیو توصیه می شود.

effects of chitosan on growth performance, antioxidant status and somehematological and biochemical parameters of broilers

introduction: chitosan is one of the derivatives of marine crustacean chitin shells and apolymer of glucosamine, which is obtained from the deacetylation of chitin. the biologicalactivities of chitosan, such as its cholesterol-lowering effects, as well as its antibacterial andantioxidant effects, are well known in some species. therefore, this experiment wasperformed to investigate the effects of chitosan on antioxidant status and some biochemicalparameters in broiler chickens.materials & methods: for this study, 400 male broilers of ross 308 strain were assignedto four treatments, five replications, and 20 chickens for each replication in a completelyrandomized design. experimental treatments included 1) basic diet, and treatments 2, 3, and4) were levels of 0.5, 1, and 2 g of chitosan per kg of basic diet, respectively. blood andbiochemical parameters including red blood cell count, white blood cell count, hemoglobincontent, hematocrit, monocyte, heterophils and lymphocyte count, triglyceride and bloodcholesterol, antioxidant enzyme activity including glutathione peroxidase, superoxidedisodium, and peroxidase plasma hepatic enzymes alanine aminotransferase and aspartateaminotransferase were measured. growth performance parameters including weight gain,feed intake and feed conversion ratio were also calculated for the whole experimentalperiod.result: the results showed that different levels of chitosan significantly improved theantioxidant indices by increasing the activity of antioxidant enzymes (glutathioneperoxidase, superoxide dismutase, and catalase) and reducing the levels of alanineaminotransferase and aspartate aminotransferase enzymes. growth performance parametersand other blood parameters except white blood cell count were not significantly affected bydifferent levels of chitosan.conclusion: the use of chitosan significantly improved antioxidant parameters (increasingthe activity of antioxidant enzymes and simultaneously decreasing the level of liverenzymes) in broilers. therefore, the use of proposed chitosan levels in this scheme isrecommended to improve the antioxidant status of broilers in conditions of oxidative stress