ارزیابی آسیب‌پذیری و سازگاری ماهیان خاویاری دریای خزر در مواجهه با تغییرات آتی اقلیمی

مقدمه: ماهیان خاویاری از گونه‏های ارزشمندی هستند که ذخایر آن ها به دلایل متعدد ازجمله صید بی رویه و غیرقانونی، تخریب زیستگاه، وآلودگی به مرز نابودی رسیده است. علی رغم وضعیت نامناسب ذخایر ماهیان خاویاری، امروزه تغییر اقلیم نیز تهدید جدید و جدی دیگری را متوجه این ماهیان نموده است. در این بین تجزیه و تحلیل اثرات گرمایش جهانی بر روی دریای خزر و اکوسیستم‏های مرتبط با محیط زندگی ماهیان خاویاری بسیار ضروری می‏باشد. مواد و روش‏ها: در این مطالعه مجموعه مناسبی از پیامدهای تغییر اقلیم بر میزان آسیب پذیری و سازگاری ماهیان خاویاری دریای خزر با استفاده از تحقیقات کتابخانه‌ای و نظرات کارشناسان در قالب پرسشنامه محقق ساخته تهیه و بین گروه خبره‌ متشکل از 21 نفر از متخصصین مرتبط با حوضه‌‌ شیلات و ماهیان خاویاری و نیز کارشناسان تغییر اقلیم توزیع گردید. نتایج: نتایج نشان داد با افزایش تراز آب و کاهش شوری می‏توان شاهد تاثیرات مثبت در بهبود وضعیت ذخایر طبیعی و افزایش راندمان تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری بود. هم چنین افزایش دما بر تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری به دلیل افزایش طول دوره دمایی مناسب برای پرورش و تغذیه ماهیان خاویاری تاثیر مثبت و در ذخایر بی تاثیر خواهد بود. البته در مقابل کاهش بارندگی در دیگر بخش‌های حوضه‌ آبریز خزر سبب کاهش دبی رودخانه‏ها می‏گردد و تاثیر قایل توجهی بر کاهش ذخایر و کاهش راندمان تکثیر و پرورش این ماهیان ارزشمند خواهد داشت. هم چنین افزایش اسیدیته، افزایش میزان وقوع بلوم‏های پلانکتونی و تغییر شدید جریان‌های دریایی تاثیرات منفی بر موارد مذکور خواهد گذاشت. البته باید توجه نمود که ورود آلاینده‌‌ها به منابع آبی، وقوع بلوهای پلانکتونی، ورود گونه‌های مهاجم و بسیاری از تغییرات دیگر، تاثیرات مخرب تغییرات آب و هوایی را تشدید می نماید. نتیجه گیری و بحث: در راستای سازگاری با پیامدهای تغییر اقلیم، با اتخاذ تدابیر مدیریتی و اجرائی ارائه شده در این پژوهش جهت حفاظت و بهره برداری پایدار از ذخایر باارزش خاویاری دریای خزر می‌توان اثرات منفی را تخفیف داد.

assessment of vulnerability and adaptation of caspian sea sturgeonin the face of future climate changes

introduction: sturgeon are valuable species that stocks have reached the brink of extinctionfor various reasons such as overfishing, habitat destruction, and pollution. despite the poorcondition of sturgeon stocks, today climate change has posed another new and serious threatto these fish. in the meantime, analysis of the effects of global warming on the caspian seaand ecosystems related to the living environment of sturgeon is very necessary.materials & methods: in this study, an appropriate set of consequences of climate changeon the vulnerability and adaptation of sturgeon in the caspian sea was prepared usinglibrary research and expert opinions in the form of a researcher-made questionnaire and anexpert group consisting of 21 experts related to fishery and sturgeon basins as well asclimate change experts were distributed.results: the results showed that by increasing the water level and decreasing salinity, wecan see positive effects in improving the state of natural reserves and increasing thereproduction and breeding efficiency of sturgeon. also, increasing the temperature will havea positive effect on the reproduction and breeding of sturgeon due to the increase in thelength of the temperature period suitable for breeding and feeding sturgeon and will haveno effect on stocks. however, in contrast to the decrease in rainfall in other parts of thecaspian catchment area will reduce the discharge of rivers and will have a significant impacton reducing reserves and reducing the breeding efficiency of these valuable fish. also,increasing acidity, increasing the incidence of planktonic blooms and drastic changes in seacurrents will have negative effects on these cases. however, it should be noted that the entryof pollutants into water resources, the occurrence of planktonic blues, the entry of invasivespecies and many other changes, intensify the destructive effects of climate change.conclusion: in order to adapt to the consequences of climate change, by adopting themanagerial and executive measures presented in this study for the protection and sustainableuse of valuable sturgeon reserves in the caspian sea, the negative effects can be mitigated.