تاثیر سطوح مختلف اسانس هیدروالکلی گیاه داروئی شاه ‌اسپرم (tanacetum balsamita) بر عملکرد، ایمنی سلولی و همورال جوجه های گوشتی

مقدمه: اسانس‌ گیاهان داروئی به واسطه دارا بودن فعالیت ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی به منظور ایجاد شرایط مناسب روده و بهبود هضم خوراک به عنوان جایگزین آنتی‌بیوتیک‌ها به جیره طیور اضافه می‌شوند. بدین منظور، در آزمایش حاضر تاثیر غلظت‌های مختلف اسانس هیدروالکلی گیاه داروئی شاه اسپرم در مقایسه با ویتامین های e و c و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد، ایمنی سلولی و همورال جوجه های گوشتی سویه راس-308 مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: تعداد 300 قطعه جوجه گوشتی (مخلوط مساوی جنس نر و ماده) در قالب طرح کاملاً تصادفی به 6 تیمار، 5 تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار اختصاص داده شدند. جیره‌های آزمایشی عبارت بودند از: 1) جیره پایه (شاهد)، 2 و 3) به ترتیب جیره پایه + 200 و 400 میلی‌گرم در کیلوگرم اسانس هیدروالکلی گیاه داروئی شاه اسپرم، 4) جیره پایه + 200 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین e، 5) جیره پایه + 200 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین c و 6) جیره پایه + 200 میلی‌گرم در کیلوگرم آنتی‌بیوتیک ویرجینیامایسین. افزودنی‌ها از 1 تا 42 روزگی به جیره جوجه‌ها اضافه شدند. نتایج: جیره های آزمایشی بر عملکرد کل دوره (مقادیر خوراک مصرفی، افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک و شاخص بازدهی تولید اروپائی)، عیار آنتی بادی علیه ویروس نیوکاسل و آنفولانزا، ایمنوگلوبولین اولیه و ثانویه علیه آنتی‌ژن گلبول قرمز خون گوسفندی تاثیر نداشتند (0.05

effect of different levels tanacetum balsamita hydroalcoholic essential oilon broiler chickens performance and humoral and cell mediated immunity

introduction: medicinal plant essential oil has antimicrobial and antioxidant propertiesand improve small intestine microbial population and feed digestibility and for this purposeits inclusion to broiler chickens’ diet as antibiotic replacement. present study was conductedin order to compare the effect of different levels of tanacetum balsamita hydroalcoholicessential oil with vitamin e and c on ross-308 broiler chickens performance and immunity.materials & methods: three hundred broiler chickens (equal number of male and female)were used in a completely randomized design in 6 treatments and 5 replicates with 10 birdsin each. the dietary treatment consisted of: 1) basal diet as control group, 2 and 3) basaldiet supplemented with 200 and 400 mg/kg tanacetum balsamita hydroalcoholic essentialoil, respectively, 4) basal diet supplemented with 200 mg/kg vitamin e, 5) basal dietsupplemented with 200 mg/kg vitamin c and 6) basal diet supplemented with 200 mg/kgvirginiamycin antibiotic.result: the results showed that the amount of feed intake, body weight gain, feedconversion ratio and european production efficiency factor, igg, igm and total antibodytitter against srbc, new-castle disease and avian influenza virus’s antibody titer were notaffected by dietary treatments (p>0.05). treatments had no effect on toe web swelling indexafter 4 and 24h post injection period but broiler chickens fed diets containing 200 and 400mg/kg tanacetum balsamita essential oil had higher swelling index at 48h after injectionwhereas there were no significant differences between vitamin e and antibiotic groups(p<0.05) and chickens fed diets supplemented with 200 mg/kg essential oil and vitamin eand c had higher lymphocyte percentage and lower heterophil percentage and heterophil tolymphocyte ratio compared to control group (p<0.05).conclusion: in conclusion, although tanacetum balsamita essential oil improved cellmediated immunity of broiler chickens but the results revealed that due to its non-significanteffect on broiler chickens performance and immunity, its addition to broiler chickens’ dietis not economically advisable.