تعیین محل مناسب رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی با استفاده از شاخص‌های تنوع زیستی ماکروبنتوزها - مطالعه موردی در رودخانه گرگانرود - استان گلستان

مقدمه: هدف از این تحقیق تعیین محل مناسب رهاسازی بچه ماهیان پرورشی با استفاده از شاخص‌های تنوع زیستی بزرگ بی‌مهرگان کفزی در پایین‎دست رودخانه گرگانرود بود. مواد و روش ها: نمونه‏برداری‌ از آب سطحی و رسوبات بستر رودخانه از سه ایستگاه در بخش انتهایی رودخانه شامل (1) پاسگاه، (2) پل خواجه‌نفس و (3) سد لاستیکی خواجه نفس، طی پنج نوبت (در خرداد 1397 و در اردیبهشت، مرداد، آبان و بهمن ماه سال 1398) انجام شد.نتایج: نتایج آزمون کرت های خرد شده نشان داد در میزان بار آلی بستر ایستگاه های نمونه‌برداری اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. شاخص‌ها تنوع زیستی بین ایستگاه‌های نمونه‌برداری اختلاف معنی‌دار داشتند، به طوری که فراوانی‌گونه‌ها، غنای‌گونه‌ای، شاخص تنوع شانون در ایستگاه پل خواجه‌نفس بالاتر از ایستگاه پاسگاه (محل رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی) بود. به‌علاوه، کیفیت آب در ایستگاه پل خواجه‌نفس بهتر بود، به‌طوری‌که میزان اکسیژن محلول در آب در ایستگاه پل خواجه‎نفس بالاتر و هم چنین شوری آب و مواد جامد محلول در آب در این ایستگاه کم تر از ایستگاه پاسگاه (محل رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی) بود. بحث و نتیجه گیری: بنابراین، پیشنهاد می‌شود شیلات در انتخاب محل رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی انعطاف‌پذیری داشته باشد و در صورت بهبود جریان آب رودخانه گرگانرود بچه‌ماهیان پرورشی در فاصله دورتری از مصب در محل پل خواجه‌نفس رهاسازی کند تا شانس بقاء بچه‌ماهیان رهاسازی شده افزایش یابد. لازمه این کار هم برقرار بودن جریان آب در رودخانه در طی سال است، که برای دستیابی به این هدف باید سیاست برداشت آب از طبیعت، از سیاست انسان محور به سیاست اکوسیستم محور تجدید نظر گردد.

determining appropriate site for releasing hatchery-reared juvenile fishusing macrobenthos diversity indices - a case study in gorganroud river

the aim of this research conducted in the lowermost (lowest) zone ofgorganroud river - southeastern caspian sea, in where hatchery-reared juvenile fishwere released for stock enhancement, was determining appropriate site for releasinghatchery-reared juvenile fish using macrobenthos diversity indices.materials & methods: sampling was undertaken over five surveys, (spring 2018,spring, summer, and autumn 2019 and winter 2020), in three sites (with threereplications) including (1) boarder guard station (bgs), (2) khaje nafas bridge (knb),and (3) khaje nafas dam (knd).result: the results of split plot analysis showed that no significant difference wasobserved in sedimentary organic matter among sampling sites. biodiversity indices andwater physico-chemical factors also showed significant differences among samplingsites, as indices like abundance, species richness and shannon index in knb site weresignificantly higher than those in bgs site (in where reared juvenile fish were releasedfor stock enhancement). in addition, water quality was significantly better in knb site(p<0.05), as water in bgs site had significantly higher dissolved oxygen (do) and lowersalinity and total dissloved solid (tds) than that in bgs site.conclusion: thus, it is recommended reared juvenile fish be released in more suitableplaces (ie., site 2) to increase the survival probability of released juvenile fish.