بررسی تجمع زیستی (pahs) توده‌ بافتی و اثرات هیستوپاتولوژیکی آن ها در دوکفه‌ای anodonta cygnea در فصل گرم

Pahs یکی از آلاینده‌های خطرناک محیط زیست محسوب می شوند. بنابراین هدف از مطالعه حاضر پایش غلظت و اثرات بافتی این ترکیبات در a. cygnea می باشد. جهت بررسی غلظت ترکیبات pahs ،4 ایستگاه در طول مسیرمطالعه انتخاب و در هر ایستگاه 8 نمونه برداشت شد. غلظت نمونه‌ها (4 نمونه از هر ایستگاه) با دستگاه gc-ms تعیین گردید. هم چنین درهر ایستگاه 4 نمونه برداشت و در محلول بوئن فیکس گردیدند سپس از سری الکل ها عبور داده شدند و در نهایت با استفاده از دستگاه میکروتوم برش‌های بافتی تهیه گردید و با روش h e رنگ آمیزی شدند. حد متوسط غلظت pahs∑ در بافت نرم دو کفه‌ای در ایستگاه‌های مورد مطالعه اختلاف معنی داری (p<0/05) مشاهده شد. کم ترین مقدار در ایستگاه پساب خروجی شرکت نفت برابر با 74±2/6 نانو گرم برگرم وزن خشک بود و بیش ترین میزان در ایستگاه تعویض روغن 11±28/8 نانو گرم برگرم وزن خشک مشاهده شد. بررسی بافتی نشان داد عوارض هیستولوژیکی قابل توجهی در اندام‌های مورد مطالعه دوکفه ای‏ های تحت تیمار در مقایسه با نمونه‌های شاهد بود. تغییرات شامل: هیپرپلازی، هیپوپلازی، تغییرات شکلی و اندازه‌ای تیغه‌های آبششی، تورم کانال‌های همولنفی، افزایش تعداد سلول‌های موکوزی، ناپیوستگی های بافتی و هیپرپلازی اپی‏تلیوم بیرونی مشاهده شد. براساس نتایج، وضعیت آلودگی در ایستگاه های مورد مطالعه برای ترکیبات pahs، در حد متوسط ثبت گردید و در همه ایستگاه ها منبع آلودگی از نوع پتروژنیک می باشد. هم چنین بروز تغییرات قابل توجه و مشهود هیستولوژیکی در اندام‌های داخلی دوکفه‌ای آب شیرین a. cygnea مستقر در ایستگاه مشاهده شد.

evaluation of bioaccumulation (pahs) of tissue mass and their histopathological effects in anodonta cygnea bivalves in warm season

pahs are one of the most dangerous environmental pollutants. therefore, the aim of the present study was to monitor the concentration and its effects in a. cygnea. in order to study the concentration of pahs compounds, 4 stations were selected along the study route and 8 samples were collected in each station. the concentration of samples (4 samples from each station) was determined by gc-ms. also, 4 samples were taken in each station and fixed in bowen solution, then passed through a series of alcohols, and finally tissue sections were prepared using a microtome machine and stained by h e method. the mean concentration of hpahs in bivalve soft tissue was significantly different (p<0.05) in the studied stations. the lowest value in the effluent station of the oil company was equal to 2.6±74 ng/g dry weight and the highest value was observed in the oil change station 28.8±11 ng/g dry weight. histological examination showed significant histological complications in the studied organs of the treated bivalves compared to the control samples. changes included: hyperplasia, hypoplasia, changes in the shape and size of the gill blades, swelling of the hemolymph ducts, increased number of mucosal cells, tissue discontinuities and hyperplasia of the outer epithelium were observed. based on the results, the contamination status of the studied stations for pahs was moderate, and histological changes were observed in the internal organs of a. cygnea bivalve freshwater located at the station.