شناسایی مناطق داغ تلفات جاده‌‌ای گوشت خواران و اولویت بندی آن‌‌ها‌‌ در استان خراسان رضوی

جاده ها تاثیرات مخرب و قابل توجهی بر زیستگاه های طبیعی و حیات وحش در سراسر جهان دارند که این امر نشان دهنده این است که جاده ها یکی از عوامل اصلی کاهش تنوع زیستی در جهان هستند. توسعه شبکه جاده‌ای در استان خراسان رضوی در درون و ورای مناطق حفاظت شده آن منجر به افزایش نرخ تلفات جاده­ای به خصوص تلفات جاده ای گونه های گوشت خوار شده است. اهدف پژوهش حاضر تعیین محدوده های داغ تصادفات جاده ای گوشت خواران در مناطق تحت حفاظت استان خراسان رضوی، بررسی الگوی زمانی تلفات جاده ای گوشت خواران و هم چنین اولویت بندی مناطق داغ تلفات است. به همین منظور تلفات جاده ای گوشت خواران در این استان بین سال های 1390 تا 1399 مورد بررسی قرار گرفت. در طول دوره مطالعه در مجموع 199 گوشت خوار مربوط به 11 گونه جانوری متعلق به خانواده سگ سانان، خانواده کفتارها، خانواده راسو­ها و خانواده گربه سانان  در اثر برخورد با وسایل نقلیه تلف شده اند. بیش ترین تعداد تلفات در این مطالعه به ترتیب مربوط به روباه معمولی (25/8%)، شغال (20/7%)، گرگ (14/15%)، کفتار (13/6%) و گربه وحشی (10/1%) بود که در مجموع 167 مورد از تصادفات ثبت شده (84/34%) را شامل می شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بیش تر تلفات جاده­ای برای تمامی گونه ها به ترتیب در فصل های پاییز، زمستان، تابستان و بهار رخ داده است. در مجموع 8 محدوده داغ تلفات جاده ای در این استان شناسایی شد که بیش تر در شمال، مرکز و غرب این استان واقع شده اند. اولویت بندی انجام شده می تواند در جهت اجرای قوانین و اهداف حفاظتی و مدیریتی مورد استفاده قرار بگیرد.

Identifying hot spots of carnivorous road collisions prioritizing them in Khorasan Razavi province

Throughout the world, roads have a significant devastating impact on natural habitats wildlife, indicating that roads serve as one of the major factors contributing to global biodiversity loss. Expansion of road networks in Khorasan Razavi Province, within and around protected areas, has led to an increase in road casualties, especially carnivores’ road mortalities. The present study aimed to delineate the hotspots of carnivores’ vehicle collisions on the roads located inside and around of the protected areas, investigate the time patterns for the carnivores’ road casualties, and prioritize hotspots of road casualties in the Khorasan Razavi Province. For this purpose, road casualties of carnivores in this province were evaluated between 2011 to 2020. The results showed that a total of 199 carnivores belonging to 11 species of the Canidae, Hyaenidae, Mustelidae and Felidae have died due to vehicle collisions during our study period. The highest numbers of mortalities, in this study, were recorded for the common fox (25.8%), golden jackal (20.7%), grey wolf (14.15%), hyena (13.6%), and wildcat (10.1%), respectively, making a total of 167 cases of recorded collisions (84.34%). The results of this study showed that the majority of road mortalities for these species occurred during autumn, winter, summer, and spring, respectively. Our results also revealed a total of eight hotspots of road mortalities in this province that are mainly situated across the northern, central, and western parts of this province.