تاثیر سیاست های کلی نظام در حوزه محیط زیست در تحقق قانون حفاظت از منابع ژنتیکی با محوریت پروتکل های ذیل کنوانسیون تنوع زیستی

از مهم ترین مشکلات محیط زیست کشورها حراست از منابع ژنتیکی و تنوع زیستی در قلمرو سرزمین می‌باشد نظر به‌آن که ایران جزء 20 کشور نخست جهان در تنوع زیستی است لذا این موضوع جایگاه ویژه‌ای در قوانین کشور دارد. سیاست های کلی محیط زیست بر این مهم  تاکید نموده از این رو هدف این نوشته سنجش میزان  تاثیر سیاست های محیط‌زیست در تحقق  قانون حفاظت از منابع ژنتیکی با محوریت پروتکل‌های کنوانسیون تنوع‌زیستی است. این مقاله توصیفی –تحلیلی است که با احصای معیارها‌ی موثر، میزان اهمیت هر یک با استفاده از نظر خبرگان مشخص شده از این رو، 49 زیر‌معیار  موثر بر تحقق قانون، ذیل سه گروه معیارهای سیاست های کلی محیط زیست، قانون حفاظت از منابع ژنتیکی، پروتکل‌های ذیل کنوانسیون تنوع زیستی (ناگویا) شناسایی وسپس با استفاده از تکنیک (ahp) و مقایسه دودویی ماتریس، تعیین ضرایب اهمیت معیارها و اولویت بندی انجام شد. نتایج نشان داد از میان معیارهای اصلی، سیاست های کلی محیط زیست(با وزنِ 0/423) نسبت به معیارهای دیگر از اهمیت بیش تری برخوردار است. در میان معیارهای فرعی، ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ‌ژﻧﺘﯿﮏ و ارﺗﻘﺎء آن ها ﺗﺎ ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ( با وزنِ 0/389)، دسترسی به منابع ژنتیکی بر عهده حقوق حاکمیتی هر کشور، ﺣﻔﺎﻇﺖ، اﺣﯿﺎء، به سازی و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ (با وزنِ 0/378) و تنوع زیستی به ویژه حیات وحش (با وزنِ 0/375) و نیز تهیه اطلس زیست بوم (با وزنِ 0/370) بیش ترین وزن را بین زیر‌معیارها داشته‌اند که مبین اهمیت‌شان تحقق قانون است. در نهایت مشخص شد که معیارهای سیاست های کلی نظام در حوزه محیط زیست تاثیر زیادی در تحقق این قانون داشته است.

The effect of the system’s general policies in the field of environment on the implementation of the law on the protection of genetic resources with a focus on the protocols under the Convention on Biological Diversity

Considering that Iran is one of the top 20 countries in the world in biodiversity, this issue has a special place in the laws of the country. The general policies of the environmental system emphasize this important point in various paragraphs, especially paragraph 6. Effective criteria, the importance of each using the opinion of experts identified. Therefore, 49 subcriteria affecting the implementation of the law, under the three groups of general environmental policy criteria, the law of conservation of genetic resources, protocols under the Convention on Biological Diversity (Nagoya) are identified and then Using Analytic Hierarchy Process (AHP) technique and binary matrix comparison, the coefficients of importance of the criteria were determined to be prioritized. The results showed that among the main criteria, the criteria of general environmental policies (weighing 0.423) are more important than other criteria (weighing 0.423) is more important than other criteria. Among the subcriteria, subcriterion protection of Genetic resources and improving them to international standards (weighing 0.389) Access to genetic resources is the responsibility of the sovereign rights of each country (member), protection, renovate, development of natural restores (With a weight of 0.378) and biodiversity, especially wildlife (with a weight of 0.375) and also the preparation of an ecosystem atlas (with a weight of 0.370) had the highest weight among the subcriteria. Shows from genetic sources.