مقایسه ساختار تشریحی و بافت شناسی دستگاه ادراری در گونه های laudakia nupta ، trapelus agilis و lacerta media

این مطالعه به بررسی و مقایسه ساختار تشریحی و بافت شناسی دستگاه ادراری در سه گونه سوسمار laudakia nupta  صخره‌زی، trapelus agilis بیابان‌زی و lacerta media که ساکن مناطق معتدل هستند می پردازد. در مجموع 12 نمونه‌ از دو گونه laudakia nupta و lacerta media از اطراف شهرستان های صحنه و اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و هم چنین از جمعیت های منتسب به گونه trapelus agilis از شهرستان شادگان (استان خوزستان) جمع‌آوری شدند. نمونه‌های جمع‌آوری شده با کلروفرم بی هوش و تشریح شدند. دستگاه ادراری پس از مطالعه‌ آناتومیکی از بدن نمونه خارج شده و مراحل پاساژ بافتی، برش گیری و رنگ آمیزی هماتوکسلین ائوزین روی آن ها انجام گرفت. نتایج میکروسکوپی به دست آمده نشان داد دستگاه کلیوی در سوسماران مورد مطالعه در تعداد نسبی جسمک کلیوی با توجه به زیستگاه متفاوت می باشند و تعداد جسمک کلیوی رابطه مستقیم با منطقه زیستی سوسماران دارد. تعداد جسمک‌های کلیوی در گونه trapelus agilis که گونه‌ای بیابا‌زی است بسیارکم با گلومرول های کوچک و به صورت پراکنده که با فاصله زیاد از یکدیگر قرار گرفته‌اند و در گونه ludakia nupta که گونه‌ای صخره‌زی است تعداد جسمک کلیوی به تعداد کم با اندازه گلومرول بزرگ تر نسبت به نمونه قبل دیده شد ولی در گونه lacerta media که گونه‌ای معتدل‌زی می‌باشد جسمک‌های کلیوی به تعداد بیش تر و به فاصله کم از یکدیگر قرار گرفته‌اند. نتایج به دست آمده نشان داد در سوسماران مناطق خشک کلیه ها طوری سازش پیدا کرده اند که بتوانند آب بدن را تا حد ممکن حفظ نمایند.

Comparison of anatomy and histology of urinary system in species of Laudakia nupta, Trapelus agilis and Lacerta media

This study examines and compares the anatomical and histological structure of the urinary tract in three species of lizards Laudakia nupta, a rockdweller, Trapelus agilis a desert inhabitant and Lacerta media that lives in temperate regions. A total of 12 specimens of Laudakia nupta and Lacerta media were collected from Sahneh and Eslamabad Gharb counties (Kermanshah Province) and population referred to Trapelus agilis from Shadegan county (Khuzestan Province). Collected samples were anesthetized with chloroform and dissected. After an anatomical examination, the urinary system was removed from the body and processed for microscopic studies. The obtained microscopic results showed that the renal system in the studied lizards differs in the relative number of renal corpuscles according to the habitat, so that the number of the corpuscles is directly related to the biological area of lizards. The number of renal corpuscless in Trapelus agilis, which is an ariddweller species, is very small with small glomeruli scattered at a great distance from each other. It was seen, but in Lacerta media, which is a temperateresident species, the renal corpuscles are observed in greater numbers with a short distance from each other. The results showed that in lizards which live in dry areas kidneys have adapted to be able to retain body water as much as possible.