ارزیابی فصلی تراکم و توده زنده‌ جوامع ماکروبنتوز در خورهای استان هرمزگان (تیاب و یک‌شبه)

خورها نقش مهمی در حفظ محیط‌ زیست، تنوع زیستی، کنترل سیلاب و تامین آب شرب داشته و می‌توانند در تولید مواد بیولوژیکی و تولید گیاهان دارویی نقش مهمی را ایفا نمایند. استان هرمزگان به‌عنوان یک استان ساحلی در جنوب ایران دارای تالاب‌های متعددی بوده بدین منظور  به شناسایی و تعیین تراکم بنتوزهای تالاب بین‌المللی مصب رود شور، شیرین و میناب در دو خور تیاب و یک‌شبه در سال 1395 به‌صورت فصلی پرداخته شد. نمونه برداری توسط شناور تحقیقاتی و گرب ون وین با سطح مقطع 0/04 مترمربع صورت پذیرفت. در این پژوهش گروه‌های مختلف ماکروبنتوزهای (کرم‌های حلقوی، نرم‌تنان، سخت‌پوستان و سایر ماکروبنتوزها (نمرتین، لارو ماهی و خارتنان))، شناسایی شد. 23 خانواده از کرم‌های ‌پرتار، 5 خانواده از دوکفه‌ای‌ها، 6 خانواده از شکم پایان، 7‌ خانواده از بندپایان، 2 خانواده از روزن‌داران و 1 خانواده از سیپونکولاها هم چنین 37 جنس و 9 گونه از خانواده‌های مختلف در خور تیاب مورد شناسایی قرار گرفتند. بیش ترین فراوانی متعلق به روزن‌داران بوده هم چنین کرم‌های پرتار از تراکم قابل‌توجهی برخوردار بوده‌اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد جمعاً‌  کرم‌های پرتار (17 خانواده )، دوکفه‌ای‌ها (5 خانواده)، شکم پایان (11 خانواده)، ناوپایان (یک خانواده)، بندپایان (3 خانواده) و 1 خانواده از روزن‌داران هم چنین 37 جنس و 9 گونه از خانواده‌های مختلف در خور یک‌شبه مورد شناسایی قرار گرفتند. ماکروبنتوزها در خور تیاب با میانگین 4376±9428 عدد در مترمربع، از میزان فراوانی بیشتر و در خور یک‌شبه با میانگین 0/55±2/78 گرم در مترمربع، از میزان توده‌ زنده‌ بیش تری برخوردار بودند. با توجه به نتایج این بررسی، درمجموع فراوانی ماکروبنتوزهای خور یک‌شبه در مقایسه با خور تیاب از مقادیر کم تری برخوردار بود در‌حالی‌که وزن تر کل موجودات در خور یک‌شبه نسبت به خور تیاب بیش تر برآورد گردید. گرچه عوامل متعددی بر میزان وزن نهایی موجودات ماکروبنتوزها در یک منطقه تاثیر دارند اما به نظر می‌رسد شرایط در خور یک‌شبه به‌گونه‌ای فراهم بوده که فرصت بیش تری برای حضور ماکروبنتوزها و به دنبال آن تغذیه، رشد و افزایش جثه‌ی موجودات و نهایتاً افزایش وزن را به دنبال داشته است.

Seasonal evaluation of abundance and biomass of macrobenthos communities in estuaries of Hormozgan Province (Tiab and Yek shabe)

Estuaries play an important role in environmental protection, biodiversity, flood control and drinking water supply and can play an important role in the production of biological materials and the production of medicinal plants. Hormozgan province as a coastal province in the south of Iran has several wetlands. For this purpose, to identify and determine the abundance of Benthose of the international wetlands of the estuary of Shoor, Shirin and Minab in Tiab estuary and Yek shabe in 2016 seasonally. For this purpose, sampling of sediments was carried out using a Van veen grab with a cross section of 0.04 m2 in two estuaries. In this study, different groups of Macrobenthos (Annelida, Mollusca, Crustacea and other macrobenthos (Nemertea, Fish larvae and Echinodermata)) were identified. 23 families of Polychaetes, 5 families of Bivalves, 6 families of Gastropods, 7 families of Arthropods, 2 families of Foraminifera and 1 family of Sipuncula were also identified as 37 genera and 9 species of different families suitable for Tiab. Most abundance belonged to the Foraminifera and also the polychaetes had a considerable abundance. The results of this study showed that a total of polychaetes (17 families), bivalves (5 families), Gastropods (11 families), Scaphopoda (1 family), Arthropods (3 families) and 1 family of Foraminifera as well as 37 genera and 9 species were identified in Yek shabe estuary. Macrobenthos in Tiab estuary with an average of 9428±4376 n/m2 had a higher abundance and Yek shabe estuary with an average of 2.78±0.55 g/m2 had a higher weight macrobenthos in Tiab estuary with average of 9428±4376 n/m2 had higher abundance and in Yek shabe estuary with average of 2.78±0.55 g/m2 had higher weight. According to the results of this study, in general, the abundance of macrobenthos in the Yek shabe estuary was lower than the Tiab estuary, while the weight of all organisms in the Yek shabe estuary was higher than the Tiab estuary. Although several factors affect the final weight of macrobenthos in an area, it seems that the conditions are suitable Yek shabe to provide a greater opportunity for the presence of macrobenthos, followed by feeding, growth and increase in body size and ultimately weight gain.