میزان سموم آلی فسفره در ماهیان اقتصادی حوضه جنوبی دریای خزر و بررسی اثرات آن بر نوسانات میزان آنزیم استیل کولین استراز

سموم ارگانوفسفره سمومی از طیف گسترده سموم شیمیایی هستند که برای مقابله با آفات در باغات، مزارع کشاورزی و شالیزارها و در سطح وسیعی در سه استان شمالی کشور مورد استفاده قرار می گیرند. سموم دیازینون، مالاتیون و آزینفوس متیل از جمله سموم شاخص و پر مصرف این گروه هستند که میزان غلظت آن ها در بافت عضله سه گونه ماهی پرمصرف حوضه جنوبی دریای خزر (سفید، کفال و کپور) و بررسی اثرات آن ها بر نوسانات میزان آنزیم استیل کولین استراز در عضله ماهی ها، مورد مطالعه این تحقیق می باشد. نمونه برداری ها در دو فصل تابستان و پاییز سال 1397 و از پنج حوضه مصبی گرگانرود، تجن، بابلرود، چالوس و سفیدرود انجام شده است به طوری که سه استان شمالی و حاشیه ای دریای خزر در ایران را پوشش دهد. برای اندازه گیری سموم ارگانوفسفره بعد از آماده سازی نمونه ها از دستگاه گاز کروماتوگرافی gc 6890n, agilent در شرایط استاندارد و برای سنجش میزان آنزیم استیل کولین استراز از دستگاه eliza با طول موج 450 نانومتر با استفاده از کیت استاندارد برای آماده سازی نمونه ها و به دست آمدن اندازه ها استفاده شد. بررسی های آماری برای به دست آمدن تفاوت معنی داری (p<0/05) و هم چنین بررسی وجود همبستگی بین تمامی متغیرها، توسط نرم افزارهای excel و spss صورت گرفت. نتایج به دست آمده نشان از بالا بودن آلودگی نمونه ها در فصل تابستان می داد. ماهی کفال در مجموع دو فصل نیز بیش ترین میزان آلودگی به سموم مورد مطالعه را داشت. در مجموع آلوده ترین حوضه های مصبی مورد مطالعه نیز حوضه های بابلرود و تجن بودند. نتایج حاصل از این تحقیق هم چنین نشان داد که با افزایش میانگین غلظت سموم ارگانوفسفره، میزان آنزیم ache در بدن ماهی ها کاهش محسوسی داشته، ارتباط و همبستگی کاملا معنی دار و معکوس بین متغیرهای میانگین غلظت سموم و میزان آنزیم ache در ماهی های مورد مطالعه برقرار است.

Organophosphorus Pesticides Accumulation in Fish Species, South Part of the Caspian Sea and effect on the Acetylcholinesterase Enzyme (AChE)

In this study the distribution and accumulation of diazinon, malathion and azinfos methyl in mullet fish Liza aurata, caspian white fish Rutilus frissi kutum and common carp fish Cyprinus carpio from five estuaries along the Caspian Sea was investigated. Also, the effect of pesticides concentration on the acetylcholinesterase enzyme (AChE) in fish species was studies. Pesticides concentration varied with fish species, sampling station and toxin type. The results indicate that the pesticides concentration varied from 0.01 to 0.16 mg/kg for diazinon, 0.01 to 0.15 mg/kg for malathion and 0.05 to 0.36 mg/kg for azinfos methyl in three fish species. There was significant difference between different toxin concentrations in fish species, (P<0.05), and the order of toxic concentrations was as follows: azinfos methyl>diazinon>malathion. There was significant difference in toxin concentrations between three fish species, and the highest toxins concentrations were absorbed in detritivores fish (L. aurata), followed by herbivorous fish (C. carpio) and carnivore fish (R. kutum). The results indicate that the AChE enzyme concentration in all estuaries varied from 60.05 to 93.60 ng/ml for L. aurata, 91.47 to 95.41 ng/ml for R. frissi kutum and 70.09 to 83.8 ng/ml for C. carpio. There was negative correlation between pesticides concentration and acetylcholinesterase (AChE) enzyme level in fish species and correlation was (r=−0.885) for L. aurata, −0.920 for R. frissi kutum and (r=−0.874) C. carpio. The results confirmed that toxins bioaccumulation in fish species is strongly controlled by habitat and feeding habits. Also, the rsults showed that AChE enzyme activities in the fish tissues were gradually inhibited with increase in the organophosphorus pesticides concentration.