امکان سنجی استفاده از صفات ریخت‌شناسی در تفکیک گربه‌وحشی (Felis Lybica) از اهلی و چالش‌های پیش روی حفاظت گونه در ایران

گربه‌وحشی(felis lybica/felis silvestris) یکی از گربه‌سانانی است با پراکنش وسیع جغرافیایی که علاوه بر عوامل تهدید انسانی به وسیله عامل تهدیدی بالقوه و متمایز از سایر گربه‌سانان یعنی اختلاط با گربه‌اهلی نیز در خطر است و همین موضوع، شناسایی گربه‌وحشی در طبیعت و حفاظت از آن‌را با چالش‌ مواجه کرده ‌‌است. در مطالعه حاضر با توجه به ضرورت شناسایی زیرگونه‌های موجود گربه وحشی در ایران و انجام بررسی‌های‌ ریخت‌شناسی، 814 جفت باز از قطعه nadh5 از ژنوم میتوکندری برای 38 نمونه گربه‌وحشی که از سطح زیستگاه‌های این گونه در ایران جمع‌آوری شده‌‌ بود توالی‌یابی شدند. تحلیل‌های تبارشناسی، گربه‌وحشی را در ایران به دو زیر‌کلاد تقسیم کرد که توالی‌های ایران در ترکیب با توالی‌های جهانی گربه‌وحشی، در بین زیرکلاد گربه‌وحشی آسیایی و زیرکلاد گربه‌وحشی آفریقایی/اهلی قرار گرفتند. با استفاده از تصاویر در دسترس از گربه‌وحشی در این مطالعه و هم چنین دستورالعمل‌های موجود، امکان‌سنجی استفاده از صفات ریخت‌شناسی برای تفکیک نمونه‌های وحشی از اهلی بررسی شد که با توجه به عدم وجود تصاویر با کیفیت و نبود جزئیات لازم در تصاویر‌، نتایج با عدم قطعیت همراه بود. لذا برای شناسایی گربه‌وحشی به وسیله صفات ریخت‌شناسی، وجود تصاویر گونه که ابعاد مختلفی از ویژگی‌های ریخت‌شناسی را بر اساس دستور العمل‌های مربوطه پوشش دهند الزامی است. ضمن این که تهیه دستورالعملی که بتواند در طبیعت با استفاده از ویژگی‌های خز و بدون نیاز به مطالعات مولکولی، امکان شناسایی گربه‌وحشی را فراهم کند، ضروری است. برای حفاظت از گربه‌وحشی، دانش ما از ویژگی‌های بوم‌شناسی گونه، وضعیت اختلاط، نرخ اختلاط و فاکتورهای محیطی تاثیرگذار بر روی فرایند هیبریداسیون باید افزایش یابد.

Feasibility of using morphological features to discriminating wildcat (Felis lybica) and domestic cats and Challenges facing conservation of the species in Iran

Wildcat (Felis lybica/Felis silvestris) is one of the Felid species with worldwide distribution that is threatened by specific and potential threatening factor  in addition to other human caused threats, i.e. crossbreeding with domestic cat and this issue has led to identification of  wildcat in the field  moreover conservation of the species to be encountered with some challenges. In current study considering necessity to identify subspecies of wildcat in Iran also morphological investigations, We examined sequence variation of 814 bp of mitochondrial DNA NADH5 gene from 38 possible wildcat samples collected across Iran .Phylogenetic analyses represented wildcat in Iran divides into two subcldes that in combination of worldwide sequences of wildcat, Iranian sequences placed between Asiatic wildcat and African wildcat/domestic cat. Using extant pictures of wildcat in this study together with related protocols, feasibility of using morphological features to discriminating wild samples from domestic ones was examined, however considering of poor quality of photos without related details, No definite results were obtained in this regard. To discriminating wildcat from domestic cat using morphological characteristics it is needed to have high quality pictures which cover various aspects of morphological features based on related protocols. Therefore providing a protocol that helps us to identify wild samples from domestics or hybrids in the field is necessary. To conservation of wildcat we have to increase our knowledge about ecological requirements of the species, the situation and the rate of hybridization also effective environmental items on this process.