تعیین ارزش غذایی سرشاخه دو گونه درخت کنار (ziziphus spinachristi, ziziphus mauritiana) در تغذیه گوسفند

این پژوهش به منظور تعیین ارزش غذایی سرشاخه و قابلیت هضم دو گونه کنار (ziziphus spina-christi, ziziphus mauritiana) در تغذیه دام انجام شد. جهت تعیین قابلیت هضم، سرشاخه هرکدام از گونه‌های درخت کنار به نسبت‌های 10، 20 و 30 درصد با خوراک پایه (یونجه خشک) مخلوط شده و هر جیره روی 4 راس گوسفند نر بالغ، با روش جمع‌آوری مدفوع مورد آزمایش قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل 7 جیره شامل: یک جیره شاهد (یونجه)، 3 جیره حاوی سرشاخه کنار بومی و 3 جیره حاوی سرشاخه کنار هندی در قالب طرح کامل تصادفی بود. نتایج ترکیبات شیمیایی ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، چربی خام، دیواره سلولی، دیواره سلولی منهای همی‌سلولز، انرژی خام و میزان تانن برای سرشاخه کنار بومی به‌ترتیب 94/2، 90/1، 14/4، 2/0، 30/7، 17/6 درصد، 4517/7 کالری در گرم و 3/1 درصد و برای سرشاخه کنار هندی به‌ترتیب 94/6، 83/3، 14/5، 1/7، 33/9، 18/5 درصد، 4447/2 کالری در گرم و 3/9 درصد بود. در بین تیمارهای کنار هندی و بومی، بهترین ضریب قابلیت هضم مواد مغذی را 10 درصد سرشاخه کنار بومی داشت. ضرایب قابلیت هضم (درصد) ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، دیواره سلولی، دیواره سلولی منهای همی‌سلولز و انرژی خام تیمار 10 درصد سرشاخه کنار بومی به‌ترتیب 68، 59/1، 49/6، 76/1، 68/1 و 71/7 به‌دست آمد. با توجه نتایج این مطالعه و ترکیب شیمیایی و قابلیت هضم هر دو گونه کنار در مقایسه با یونجه، می تواند در جیره روزانه دام‌های مناطق کنارخیز استفاده شود و برای بهبود وضعیت پرورش دام‌های کوچک در زمین‌های خشک و به‌ویژه در شرایط خشکسالی استان بوشهر دارای پتانسیل مناسبی است.

Nutritive value of two species of Ziziphus (Ziziphus spinachristi and Ziziphus. mauritiana) tree branches in sheep nutrition

This study was carried out to determine the nutritional value of the two species of Ziziphus tree branches in animal nutrition. To determine digestibility, each tree species branches were mixed with a ratio of 10, 20 and 30% of the basic feed (alfalfa) and were fed to 4 mature male sheep, with feces collection method. The treatments were consisted of 7 experimental diet: alfalfa, 3 diets consisted of native Ziziphus tree branches (Ziziphus spinachristi) and 3 diets consisted of Ziziphus mauritiana tree branches in a completely randomized design. The results of chemical composition of DM, OM, CP, EE, NDF, ADF, GE and tannins for Z. spinachristi were 94.24, 90.07, 14.40, 2.01, 30.75, 17.65 percent, 4517.72 (cal/gr) percent and for Z. mauritiana were 94.61,83.30, 14.56, 1.77, 33.90, 18.55 percent, 4447.26 (cal/gr), and 3.95 percent respectively. The results showed that the digestibility of DM, OM, CP, EE, NDF, ADF and GE were significantly different (P<0.05). Among the diet treatments, 10% Z. spinachristi had the best nutrient digestibility. The digestibility of DM, OM, CP, EE, NDF, ADF and GE for 10% Z. spinachristi were 68, 59.1, 49.6, 76.1, 68.1 and 71.7, respectively. The findings from this study demonstrated that Ziziphus tree branches foliage has the potential to improve small livestock production in the dry lands of Bushehr by alleviating nutritional constraints during the dry season.