بررسی وضعیت پراکنش خرس قهوه‌ای (1758 ursus arctos linnaeus) در منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه استان لرستان

خرس قهوه‌ای بزرگ‌ترین گونه از راسته گوشت‌خواران کشور است که در محدوده وسیعی از رشته‌کوه البرز و زاگرس پراکنش دارد. دامنه پراکنش آن در نیمه غربی کشور به استان لرستان نیز می‌رسد. منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه با پوشش گیاهی، وسعتو شرایط اکولوژیکی مناسب خود زیستگاه مطلوبی را برای این‌گونه ایجاد کرده است. در راستای شناسایی محدوده پراکنش و زیستگاه مطلوب این‌گونه در منطقه مذکور نقاط حضور در فصول بهار و تابستان سال 1396 جمع‌آوری شدند. 14 متغیر زیستگاهی موثر در پراکنش گونه شناسایی شد. پس از اجرای تحلیل هم خطی 4 متغیر به دلیل شاخص تورم واریانس (vif) بیش از 10 از مدل حذف و مدل‌سازی با استفاده از 10 متغیر زیستگاهی، 10000 نقطه تصادفی پس‌زمینه و 500 تکرار در نرم‌افزار مکسنت اجرا شد. اهمیت متغیرها در مدل‌سازی با استفاده از تحلیل جک نایف انجام گرفت. به‌منظور دستیابی به نقشه دودویی زیستگاه از حد آستانه (lpt=lowest presence threshold) استفاده شد. نتایج حاصل از اعتبارسنجی مدل نشان داد که مدل در میانگین اجرا موفق بوده است (0/85= auc) و متغیرهای زیستگاهی فاصله از سکونت گاه‌های انسانی، جاده‌های فرعی و ارتفاع بیش ترین تاثیر را بر روی پراکنش گونه داشته‌اند. براساس یافته‌ها 65 درصد از منطقه سفیدکوه برای خرس قهوه‌ای زیستگاه مطلوب است. با توجه به توزیع گونه در منطقه می‌توان این‌گونه را به‌عنوان شاخص سلامت و یک‌گونه کلیدی منطقه سفیدکوه تلقی کرد که در راستای حفاظت ازاین‌ گونه ارزشمند سایر گونه‌ها نیز حفاظت شوند.

Investigation of Brown Bear (Ursus arctos Linnaeus, 1758) Distribution In the SephidKoh protected area of Lorestan Province

Brown Bear is the country’s largest species in carnivorous which is distributed in a wide range of Alborz and Zagros mountains. Its distribution range in the western part of the country reaches Lorestan province. SephidKoh protected area with its vegetation, its breadth and ecological condition has created a good habitat for this species. In order to identify the range of distribution and favorable habitat of this species in the mentioned area, the presence points of species were collected in spring and summer seasons of 1396. 14 effective variables in the distribution of the species were identified. After performing the multicollinearity analysis, 4 variables were omitted due to variance inflation index (VIF) more than 10 and modelling was performed by using 10 habitat variables, 10000 randomized background points and 500 iterations in MaxEnt software. The significance of variables in modeling was done using jackknife analysis. In order to obtain habitat binary map, threshold of the LPT (Lowest Presence Threshold) was used the results of the model validation showed that the model was successful in the average run (AUC = 0.85); and the habitat variables of distance from human settlements, sub roads and altitudes had the most effect on species distribution. Based on the findings, 65% of the SephidKoh area is suitable for the brown bear. Regarding the distribution of species in the region, this species can be considered as a health index and a key species of the SephidKoh region.