ارزیابی اثر پارامترهای اقلیمی در صید میگوهای تجاری با استفاده از آزمون مولفه‌های اصلی (استان هرمزگان)

میگو ازجمله آبزیانی است که از سالیان گذشته یکی از اقلام اصلی غذائی مردمان مناطق جنوب به‌ویژه استان هرمزگان را تشکیل داده است، ازاین‌رو نوسانات این ذخایر به منظور دست‌یابی به صید پایدار همواره مورد توجه مسئولین قرار گرفته است. در این مطالعه به ارزیابی ارتباط بین فاکتورهای هواشناسی (میانگین سرعت باد، درجه حرارت و میزان بارندگی) در زمان برداشت (مهر و آبان) با میزان صید در بازه زمانی سی‌ساله 1394-1364، پرداخته شده است. به‌منظور بررسی پارامترهای اقلیمی انتخاب‌ شده با میزان صید میگو از آزمون تجزیه مولفه‌های اصلی استفاده شد. نتایج مربوط به شاخص kmo در این آزمون 0/71 بوده و آزمون بارتلت معنی‌دار بوده است. نتایج نشان داد که مولفه اول شامل صید کل میگو (0/03)، میانگین سرعت باد (0/06)، درجه حرارت (0/82) و میزان بارندگی (0/33) با 33/58 درصد و مولفه دوم شامل صید کل میگو (0/76)، میانگین سرعت باد (0/84)، درجه حرارت (0/28) و میزان بارندگی (0/79) با 28/67 درصد از کل واریانس ها (62/25 درصد)، می تواند برای شناسایی مهم‌ترین پارامتر های موثر در تغییرات صید کل میگو استان در سی‌ساله اخیر استفاده گردد. به‌علاوه، بررسی ضرایب مربوط به بارهای عاملی بارگذاری شده حاصل از آزمون مولفه‌ها نشان داد که بارش با بار عاملی (0/79) و میانگین سرعت باد با نمره عاملی 0/84، در مولفه دوم بیش ترین عامل اثرگذار مثبت و منفی بر تغییرات صید کل میگو (0/76)، در دوره سی‌ساله داشته است. تاثیر باد در کاهش نرخ صید میگوهای تجاری در صیدگاه های استان هرمزگان را شاید بتوان به راندمان کم تر ابزار صید ترال کف به دلیل قرار نگرفتن تخته ها و زنجیرهای این ابزار صید بر روی بستر دریا، مرتبط دانست، هم چنین به نظر می رسد میزان بارش سالانه بر روی میزان صید در صیدگاه ها تاثیری نباید داشته باشد و تاثیر آن‌ها می تواند بر روی ذخایر میگوهای جوان در مناطق نوزادگاهی در ذخایر سال قبل از حضور در صیدگاه ها صورت پذیرفته باشد.

Assessment of the effect of climate parameters in commercial shrimp fishing using Principal Components Analysis (PCA) (Hormozgan province)

Shrimp is one of the most important food items in the southern parts of the country, especially Hormozgan province. Therefore, harvest management of shrimp stocks was an issue that has always been taken into consideration for sustainable catches. In this study, the relationship between meteorological factors (wind speed average, temperature and rainfall) was evaluated with catch rate at shrimp catch season (7 Oct. 6 Dec.) in the period of 19852015. The Principal Components Analysis (PCA) was used in order to investigate the selected climatic parameters with shrimp catching. The results of the KMO index in this test were 0.71 and Bartlett’s test was significant. The results of special values, variances and cumulative variables and factor loads related to the components showed that the first component((Shrimp catch(0.03), wind speed average(0.06), temperature(0.82) and rainfall(0.33)) with 33.58% and the second component(( Shrimp catch(0.76), wind speed average(0.84), temperature(0.28) and rainfall(0.79))with 28.67% of the total variances (62.25%), can be used to verify the identification the most important parameters affecting on shrimp changes in the province during the last thirty years .In addition, evaluation of factors related to factor loading obtained from PCA showed that rainfall (0.79) and wind speed average(0.84), in the second component, had the most positive and negative effect on shrimp catching changes (0.76) respectively. The effect of wind on the reduction of commercial shrimp catch may be related to the lower efficiency of trawl gear due to not placing the otter board trawl on the sea bed. It is probable that the annual rainfall will not be effect on the catch in catching area, and their effect may be on the stock of young shrimp in nursery grounds last year.