تعیین میزان آفلاتوکسین و فلور قارچی خوراک مصرفی قزل‌آلای رنگین‌کمان در کارگاه‌های پرورشی استان البرز

آفلاتوکسین‌ها سمومی هستند که توسط قارچ‌های رشته‌ای آسپرژیلوس دسته فلاووی (گروه آسپرژیلوس فلاووس) تولید می‌شوند. این قارچ‌ها قابلیت رشد و تولید سم در خوراک دام یا مواد اولیه تشکیل دهنده خوراک در محیط با شرایط دمای بیش از 27درجه سانتی گراد و رطوبت بالای 16٪ را دارا هستند. در بین ماهیان پرورشی قزل آلای رنگین کمان حساس‌ترین گونه نسبت به آفلاتوکسین‌ها می‌باشد. حضور این سم در خوراک ماهی قزل آلا موجب کاهش رشد، تضعیف سیستم ایمنی، اختلال در انعقاد خون، بروز تومورهای کبدی و به دنبال آن تلفات می‌گردد. در تحقیق حاضر 20 نمونه خوراک کارخانه ای از 20 کارگاه پرورش قزل آلا در استان البرز در فصل پاییز نمونه گیری شد و میزان سطح آفلاتوکسین کل با استفاده از روش الایزای مستقیم اندازه گیری گردید. میزان آفلاتوکسین در دامنه‌ بین  ppb 1/34 و ppb  12/4 و میانگین   ppb 4/69  گزارش گردید که این میزان کم تر از حد مجاز بود. نمونه های خوراک از نظر فلور قارچی نیز مورد بررسی قرار گرفتند. 7 جنس (آسپرژیلوس، موکور، فوزاریوم، آلترناریا، پنی سیلیوم، رایزوپوس و آبسیدیا) شناسایی گردید که جنس آسپرژیلوس با 46/3% بالاترین میزان فراوانی را داشت. دربین گونه های این جنس، آسپرژیلوس فلاووس 48/2% بالاترین و فومیگاتوس با 5/3% پایین ترین فراوانی نسبی را دارا بود. آسپرژیلوس نایجر نیز با 19 مورد گزارش 34% از فراوانی را به خود اختصاص داد.علی رغم پایین بودن سم آفلاتوکسین و با توجه به قارچ‌های جدا شده از خوراک، پتانسیل تولید سموم قارچی وجود دارد. بنابراین وضعیت و طول مدت نگه داری خوراک، از عوامل مهم تعیین کننده به حساب می آید.