بررسی تنوع ریختی ماهی سفید رودخانه ای (leuciscus orientalis nordmann, 1840) در حوضه جنوبی دریای خزر

جهت مطالعه تغییرات خصوصیات مورفولوژیک ماهی سفید‌رودخانه ‌ای (leuciscus orientalis)، 190 قطعه ماهی از رودخانه‌ های دوغ، سیاهرود و سفیدرود واقع در حوضه جنوبی دریای خزرصید گردید؛ 25 صفت ریخت‌ سنجی، 5 صفت ریخت‌ سنجی‌ نسبی و 9 صفت شمارشی سنجش و شمارش شد. مقایسه میانگین صفات‌ ریختی بیان‌ گر وجود دوشکلی جنسی در جمعیت‌ های مورد مطالعه بود. از جمله صفات جدا کننده قطرمردمک چشم، فاصله باله ‌پشتی دمی، طول قاعده باله مخرجی، فاصله بین چشم‌ ها و عرض سر است . نتایج نشان داد که صفات شمارشی در بین جمعیت‌ ها تفاوت معنی‌ دار ندارد (0/05>p) اما خصوصیات ریخت‌ سنجی مبتنی بر فاصله تاکسونومیک بیان گر فاصله کم‌ تر جمعیت‌ دوغ از جمعیت سیاهرود و جدایی ریختی معنی‌ دار از جمعیت سفیدرود است. در تجزیه به مولفه‌ های اصلی مولفه اول و دوم 69/77 درصد از تغییرات واریانس کل را شامل می‌شوند. به‌ منظور بیان واضح ‌تر جدایی جمعیت‌ ها از آزمون cva استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد که جمعیت‌ ها به‌ طور معنی‌ دار از هم جدا شدند (wilk,s lambda0/052 =)(p<0/05) و فاکتور اول و دوم 66/8 درصد از تغییرات واریانس کل را سبب می ‌شوند. صفات عرض ساقه دمی، طول قاعده باله سینه ‌‌ای و قطرچشم بر روی محور اول و صفات فاصله بین چشم‌ ها، قطر مردمک‌ چشم و طول قاعده باله مخرجی بر روی محور دوم بارگذاری می ‌شوند.

A study on morphological variation of Chub, Leuciscus orientalis, (Nordmann, 1840) in the southern Caspian Sea basin

In the present study the morphologic traits of Leuciscus orientalis (Nordmann, 1840) populations were examined in the Doogh River, Siahroud River and the Sefidroud River in the Southern Caspian Sea basin. A total of 190 fish specimens were collected and 25 morphometrics, 5 proportional morphometrics and 9 meristic characters were recorded. Existence of sexual dimorphism was confirmed in all populations by t test analysis on morphometric features. Pupil diameter, postdorsal distance, length of anal fin base, interorbital distance and head width were significant different between male and female specimens (p<0.05). Despite of similar meristic characters among populations, Doogh population has more connection to Siahroud population based on taxonomic distance of morphometric traits rather than Sefidroud population. PCA revealed that first and second componants cause 69.77% of total variance of differences. In order to show clear relation of populations CVA/MANOVA analysis has been applied. The results showed that all populations separate significantly (Wilk̍s lambda= 0.052, p<0.05), first and second canonical includes 66.8% of total variance. Coudal peduncle width, pectoral fin base and eye diameter were loaded on first canonical and interorbital distance, pupil diameter and length of anal fine base were loade on second canonical.