واکنش کشش های بلندمدت و کوتاه‌مدت پایه‌های مالیاتی به ادوار تجاری در ایران

در سال های اخیر با شدت گرفتن تحریم های بین المللی و کاهش درآمدهای نفتی، به مالیات ها به عنوان یکی از منابع تامین کننده مخارج عمومی در ایران توجه بیشتری شده است. در این راستا، مطالعات زیادی به مقوله مالیات و نقش آن در توسعه اقتصاد پرداخته اند. با این وجود، اکثر مطالعات داخلی بر نقش مالیات ها بر متغیرهای اقتصاد کلان از قبیل رشد اقتصادی، تورم و نابرابری درآمد پرداخته و مطالعه ای در کشور وجود ندارد که تغییرات درآمد مالیاتی را طی ادوار تجاری بررسی کند. در این مطالعه با به کارگیری روش حداقل مربعات پویا، کشش های بلندمدت و کوتاه مدت پایه های درآمد مالیاتی در کشور در واکنش به تغییرات تولید ناخالص داخلی طی دوره زمانی 1352-1393 محاسبه شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، در بلندمدت کشش مالیات بر درآمد و مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی از نظر آماری بزرگ تر از واحد و سایر پایه های مالیاتی تفاوت معناداری با واحد ندارند. در کوتاه مدت نیز تنها کشش مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی متفاوت از واحد بود و سایر پایه های مالیاتی تفاوت معناداری از مقدار واحد ندارند. با توجه به نتایج پژوهش، پیشنهاد می شود که دولت در زمان رکود تمرکز کمتری بر مالیات بر درآمد و مالیات بر اشخاص حقوقی داشته باشد.

The Short and Long-run Elasticities of Tax Base Response to Business Cycles in Iran

In recent years, with increasing of international sanctions and oil revenues falling in Iran, more attention has paid to public spending and taxes as a source of government financing. In this regard, numerous studies have focused on the issue of taxation and its role in economic development. However, the most studies in Iran analyses the role of taxes on macroeconomic variables such as economic growth, inflation and income inequality, and there is no research in the row of the changes in tax income over the business cycle. In this study, using the dynamic least squares method, short and longrun elasticity of tax bases in Iran in response to changes in GDP over the period 19732014 is calculated. The results shows that in the long run, the elasticity of income and corporate tax are statistically greater than one and for other tax bases are not significantly different from the unit. In the short run, elasticity of corporate tax is different from unit and other tax bases were not significantly different than unity. According to these results, it is suggested that the Iranian government should have less focusing on income and corporate tax during the recession period