رابطه ریسک اعتباری، نسبت شکاف هزینه و کارایی بانک‌ها در کشورهای منتخب اسلامی و متعارف

شناسایی متغیرها و نسبت های موثر بر کارایی بانک ها به دلیل آنکه می تواند سبببهبود سنجش کارایی عملیات در بانک ها شود، اهمیت دارد.در بانک‌های اسلامی و متعارف، کارایی، نسبت شکاف هزینه و ریسک اعتباری، همواره ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد؛ لذا هدف این مطالعه بررسی رابطه ریسک اعتباری، نسبت شکاف هزینه و کارایی بانک‌ها در کشورهای منتخب اسلامی و متعارف بوده است. برای این منظور ریسک اعتباری، کارایی و نسبت شکاف هزینه برای 50 بانک اسلامی و 50 بانک غیراسلامی (متعارف) طی سال‌های 2019-2013 مورد محاسبه قرار گرفت و بر اساس روش pvar به تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها پرداخته شد. در همین راستا نتایج نشان داد ناکارایی و نسبت شکاف هزینه، در بانک های اسلامی بیشتر از بانهای متعارف است؛ همچنین با بررسی کارایی بانک های مختلف مشاهده شد که ایران جایگاه ضعیفی در بین کشورهای مختلف از نظر کارایی دارد. دلیل کارایی ضعیف ایران می تواند عدم رقابت بین بانک های اسلامی و متعارف به دلیل وجود تنها بانک های اسلامی در ایران باشد. نتایج آزمونt نشان داد که ریسک اعتباری، ناکارایی و نسبت شکاف هزینه در بانک های اسلامی بیشتر از بانک های متعارف است. همچنین نتایج آزمون علیت گرنجر نشان داد که بین ناکارایی و ریسک اعتباری رابطه علیت دوطرفه وجود دارد. اما این رابطه کمی ضعیف است. بین ریسک اعتباری و نسبت شکاف هزینه هیچ رابطه علیتی وجود ندارد و بین ناکارایی و نسبت شکاف هزینه نیز رابطه علیت دو طرفه قوی وجود دارد. نتایج در بانک های اسلامی نیز تقریبا مشابه کل بانک ها است. با این حال در بانک های اسلامی ریسک اعتباری علت گرنجری ناکارایی نیست . همچنین میزان معناداری سایر روابط علیت به مراتب بیشتر است. برای بانک های متعارف نیز بین ناکارایی و ریسک اعتباری رابطه علیت وجود ندارد. بین ریسک اعتباری و نسبت شکاف هزینه هیچ رابطه علیتی وجود ندارد و بین ناکارایی و نسبت شکاف هزینه رابطه علیت دو طرفه وجود دارد.

the relationship between credit risk, cost gap ratio and banks' efficiency in selecte islamic and conventional countries

identifying the variables and ratios affecting the efficiency of banks is important because it can improve the measurement of the efficiency of operations in banks. in islamic and conventional banks, there may always be differences in efficiency, cost gap ratio and credit risk; therefore, the purpose of this study in the first step, was to use stochastic metafrontier efficiency function to investigate the ratio of cost gap and the efficiency of banks in selected islamic and conventional countries. in second step, the relationship between credit risk, cost gap ratio and efficiency in islamic and conventional banks has been investigated. for this purpose, credit risk, efficiency and the cost gap ratio for 50 islamic banks and 50 non-islamic (conventional) banks have been calculated and investigated during the years 2013-2019.and based on the sfa and pvar method,the variables were investigated and relationships between them were analyzed.in this regard, the results showed that the inefficiency and cost gap ratio in islamic banks are more than conventional banks; also, by examining the efficiency of different banks, it was observed that iran has a weak position among different countries in terms of efficiency. the reason for iran's weak efficiency can be the lack of competition between islamic and conventional banks due to the existence of only islamic banks in iran. the results of the t-test showed that the credit risk, inefficiency and cost gap ratio are higher in islamic banks than conventional banks. also, the results of the granger causality test showed that there is a bidirectional causality relationship between inefficiency and credit risk. but this relationship is a little weak. there is no causal relationship between credit risk and cost gap ratio, and there is a strong two-way causality relationship between inefficiency and cost gap ratio. the results in islamic banks are almost similar to all banks. however, in islamic banks, credit risk is not the grangerian cause of inefficiency. also, the significance level of other causal relationships is much higher. for conventional banks, there is no causal relationship between inefficiency and credit risk. there is no causal relationship between credit risk and cost gap ratio, and there is a two-way causality relationship between inefficiency and cost gap ratio.