تحلیل تاثیر عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی با تاکید بر شدت مصرف انرژی در ایران: رویکرد tvp-var

هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی با تاکید بر نقش شدت مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری با پارامترهای متغیر در طول زمان (tvp-var) است. با توجه شدت فزاینده مصرف انرژی، ایران با ردپای اکولوژیکی قابل توجه در فعالیت‌های اقتصادی خود مواجه است که این مسئله نیازمند ریشه‌یابی عوامل موثر بر آن است. سایر متغیرهای تحقیق شامل درجه شهرنشینی، توسعه انسانی، توسعه مالی، بازبودن تجاری و تولید ناخالص داخلی سرانه را در بازه زمانی 1990 تا 2021 است. نتایج نشان می‌دهد، افزایش شدت مصرف انرژی سبب افزایش مثبت و معنادارای در طول زمان بر ردپای اکولوژیکی می‌شود. علامت تاثیرگذاری سایر متغیرهای تحقیق بر ردپای اکولوژیکی نیز مطابق انتظارات تئوریکی بوده است. این یافته‌ها تاکید می‌کنند که نوع و منبع انرژی مصرفی و همچنین فرایندهای تولید نقش مهمی در این رابطه دارند. همچنین، تحلیل‌ها نشان می‌دهد که پایداری محیط زیستی با افزایش مصرف انرژی کاهش یافته و ردپای اکولوژیکی را افزایش داده  و نیازمند سیاست‌های کارآمد و پایدار است. در نهایت، این مطالعه به ضرورت تدوین و اجرای سیاست‌های انرژی پایدار و استفاده بهینه از منابع انرژی تاکید دارد تا بتوان به تعادل بین رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست دست یافت. 

analysis of the impact of factors affecting ecological footprint with emphasis on energy consumption intensity in iran: tvp-var approach

the primary objective of this research is to investigate the impact of factors influencing the ecological footprint, with an emphasis on the role of energy intensity in iran, using a time-varying parameter vector autoregression (tvp-var) model. the ecological footprint represents the extent of natural resource consumption by humans. given the increasing intensity of energy consumption, iran faces a significant ecological footprint in its economic activities, necessitating an in-depth analysis of the factors contributing to this phenomenon. other variables examined in this study include the degree of urbanization, human development, financial development, trade openness, and per capita gdp, covering the period from 1990 to 2021. the results indicate that an increase in energy intensity leads to a positive and statistically significant impact on the ecological footprint over time. the influence of other variables on the ecological footprint aligns with theoretical expectations. these findings underscore the importance of the type and source of energy consumed, as well as production processes, in shaping this relationship. furthermore, the analysis reveals that environmental sustainability diminishes with increased energy consumption, thereby exacerbating the ecological footprint and highlighting the need for effective and sustainable policies. ultimately, this study emphasizes the necessity of formulating and implementing sustainable energy policies and optimizing energy resource utilization to achieve a balance between economic growth and environmental conservation.