محاسبه استرس مالی محلی در استان‌های ایران با استفاده از روش تاپسیس (با تاکید بر برنامه‌های سوم و چهارم توسعه)

به دلیل شوک های اقتصادی و عدم تعادل در بودجه های ساختاری، وضعیتی به وجود می آید که تداوم آن در یک فضای نااطمینانی منجر به ایجاد پدیده استرس در دولت ها می شود. استرس مالی به عنوان یک وضعیت بی ثبات در تامین مالی دولت های محلی می تواند به عدم توانایی این دولت ها در تامین تعهدات مالی کوتاه و بلندمدت و وابستگی بیش از حد به دولت مرکزی دامن بزند. لذا بسته به اینکه اثرات استرس به صورت مثبت و منفی در یک کشور ظاهر شود به اقدامات و پاسخ های دولت های مرکزی و محلی برمی گردد. این ضرورت احساس می شود که سیاست گذاران در دولت های مرکزی و محلی به علامت های دقیق و به موقع از استرس مالی برای واکنش به اثرات این نوع استرس ها نیاز دارند. در این مطالعه تلاش شده است با محاسبه شاخص استرس مالی محلی از متغیرهای ساختار مالی و بودجه ای هر استان و با استفاده از روش تاپسیس اقدام به شفاف سازی وضعیت مالی در 31 استان ایران طی دوره زمانی 1396-1384 شود. نتایج به گونه ای است که استان های مرزنشین دارای بالاترین استرس در میان استان های دیگر هستند و استان هایی که در مرکز یا در مجاور پایتخت قرار دارند دارای استرس کمتری هستند. این نتایج دال بر تمرکزگرایی بالایی است که در استان های ایران قرار دارد و مانع از استقلال مالی دولت های محلی شده است تا بتوانند خود کنترل کننده و تنظیم کننده درآمدها و هزینه هایش باشند و در این صورت فشار و استرس مالی کمتری را متحمل می شوند.

calculation local fiscal stress in iranian provinces using the topsis method (by emphasizing on third and fourth development plans)

there is a situation that due to economic shocks and imbalances in structural budgets and its continuation leads to stress in governments in uncertainty conditions. fiscal stress as a volatile situation in financing of local governments can exacerbate the inability of governments to meet short term and long term fiscal commitments and excessive dependence on the central government. so the positive and negative effects of stress are related to the actions and responses of central and local governments. it is essential that policymakers in central and local governments pay attention to accurate and timely signs of fiscal stress for respond to stresses effects. in this study, we tried to clarify the fiscal situation in 31 provinces of iran by calculating the local fiscal stress index from variables of fiscal structure and budget of each province and then estimate the threshold and spatial effects of the index through panel smooth transition regression method on economic growth and employment over the period 2005 2017. the results show that border provinces have the highest stress among other provinces, and provinces located in the center or near the capital have less stress. these results indicate the high centralism that exists in the provinces of iran and has hindered the fiscal independence of local governments so that they can control and regulate their own revenues and expenditures, and in this case, they suffer less fiscal pressure and stress.