بررسی تعاملات بین نرخ ارز و بازار سهام در ایران: رویکرد سیستم معادلات همزمان

در دهه های اخیر توسعه بازار های اوراق بهادار سهم زیادی در شکوفایی و توسعه کشور ها داشته است. داشتن بازار ساختار مند و پویای سرمایه از الزامات اساسی کشور ها در مسیر توسعه بوده و نقش این بازار در ایجاد تعادل اقتصادی بر کسی پوشیده نیست. از این رو تبیین نوسانات بازار سهام از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان ارتباط متقابل بازار سهام و نرخ ارز موضوع پژوهش بسیاری از پژوهشگران بوده است. نرخ ارز یک متغیر کلیدی است که عدم توجه به آن می تواند مسایل و مشکلاتی را برای اقتصاد هر کشوری در ابعاد گوناگون ایجاد نماید. از این رو، پژوهش حاضر با تصریح یک دستگاه معادلات همزمان به بررسی تعاملات همزمان بین نرخ ارز و بازار سهام در ایران با استفاده از داده های فصلی 1386 تا 1396 پرداخته است. متغیرهای به کار رفته در این سیستم؛ نرخ ارز، شاخص قیمت سهام، قیمت طلا، قیمت نفت، نقدینگی و شاخص قیمت مصرف‌کننده می باشند. نتایج حاصل از یافته های این پژوهش نشان داد که نرخ ارز اثر مثبت و معنا داری بر شاخص قیمت سهام در کشور ایران دارد. و با افزایش نرخ ارز، شاخص قیمت سهام نیز افزایش خواهد یافت. همچنین شاخص قیمت سهام از لحاظ آماری تاثیر معناداری بر نرخ ارز در کشور ایران دارد. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد که اثر شاخص قیمت سهام بر نرخ ارز، منفی و معنادار است یعنی با افزایش شاخص قیمت سهام، نرخ ارز کاهش می یابد.

Investigation Interaction between Exchange Rate and Stock Market in Iran: A Simultaneous Equation System Approach

In recent years, the development of Securities markets has contributed greatly to the flourishing and development of countries. Having a structured and dynamic capital market has been one of the basic requirements of countries on the path of development, and the role of this market in creating economic equilibrium is known to everyone. Therefore, explaining the volatility of the stock market is very important. Meanwhile, the interaction between the stock market and the exchange rate has been the subject of much research by many researchers. The exchange rate is a key variable that neglecting it can create problems and issues for the economy of any country in various dimensions. Therefore, the present study, by specifying a system of simultaneous equations, has examined the simultaneous interactions between the exchange rate and the stock market in Iran, using seasonal data from 2007 to 2017. The variables used in this system are the exchange rate, stock price index, gold price, oil price, liquidity, and consumer price index. The results of this study showed that the exchange rate has a positive and significant effect on the stock price index in Iran and as the exchange rate rises, the stock price index will also rise. Moreover, the stock price index has a statistically significant effect on the exchange rate in Iran. The results of estimating the model show that the effect of the stock price index on the exchange rate is negative and significant, i.e., as the stock price index increases, the exchange rate decreases.