تحلیل خطاهای مطابقه فعل و فاعل فارسی ‌آموزان از منظر نظریه صرف توزیعی

جمع‌آوری و تحلیل داده‌های خطاهای زبانی از جمله موضوعاتی است که از دیرباز همواره مورد توجه محققان بوده است. زبان‌آموزان در طی مراحل فراگیری زبان مرتکب خطاهای مختلفی می شوند که خطاهای مربوط به مطابقت بین فعل و فاعل یکی از این خطاها است. در این نوع از خطاها ویژگی‌های شخص و شمار فعل و فاعل با یکدیگر مطابقه ندارند. براساس نظریه صرف توزیعی در این نوع از خطاها ویژگی‌های صرفی که باید روی گره‌های پایانی مشخص شوند از منبعی اشتباه دریافت می شوند. در مقاله حاضر ساختار درونی خطاهای مطابقه فعل و فاعلی که توسط فراگیران زبان فارسی تولید شده‌اند را در چارچوب نظریه صرف توزیعی تحلیل و بررسی می کنیم تا این مسئله را تبیین کنیم که چگونه دریافت مشخصه‌ای اشتباه از منبعی اشتباه توسط فعل (هسته agr) می تواند منجر به نادستوری شدن جمله‌ها شود. نمونه‌های بررسی شده مربوط به آزمون نگارش پایان دوره فارسی آموزان بنیاد سعدی است که از پیکره همین موسسه استخراج شده‌اند. خطاهای مورد بحث در دو گروه مطابقه موضعی و مطابقه از راه دور تقسیم‌بندی می شوند. در نوع اول،  منبع خطا از نظر خطیی نسبت به فاعل واقعی به فعل نزدیک‌تر است در حالی که در نوع دوم منبع خطا نسبت به فاعل در فاصله دورتری قرار دارد. با بررسی جمله‌هایی مانند «من و دوستم فیلم دیدم» و «استاد به من یاد دادم» که نمونه‌هایی از مطابقه موضعی هستند این موضوع را نشان می‌دهیم که منبع خطا علاوه‌بر آن‌چه در پژوهش پیشین به آن اشاره شده است، می تواند موضوع هدف (goal) باشد و فعل به جای آن‌که با فاعل موضعی خود مطابقه کند با موضوع هدف مطابقه می کند و مشخصه‌های آن را می گیرد. همچنین با تحلیل ساختار درونی خطاهای مطابقه از راه دوری مانند «من به سینما رفتم و خواهرم به دانشگاه رفتم» و «من غذا که مادرم در خانه پختم خوردم» به این بحث‌ها می پردازیم که 1 در این نوع از خطاها امکان مطابقه فعل هم‌پایه دوم با فاعل هم‌پایه اول وجود دارد و 2 فعل بند موصولی می تواند با فاعل بند اصلی مطابقت کند.

analyzing subject - verb agreement errors of persian learners in the framework of distributed morphology

researchers have paid a lot of attention to collecting and analyzing the language errors. language learners commit various mistakes during the stages of language learning, and subject verb agreement (sva) is one of these mistakes. in this type of errors, the features of the person and the number of the verb and the subject do not match with each other. based on the theory of distributed morphology (dm), in this type of errors, the morphologic features that should be specified on the final nodes are received from a wrong source. in this article, we analyze and examine the internal structure of the sva errors produced by persian learners in the framework of the dm in order to explain how copying a wrong feature from the wrong source can lead to the production of wrong sentences. the examined samples are related to the final writing test of persian learners of saadi foundation, which were extracted from the corpus of this institution. the discussed errors are divided into two groups: local agreement and long distance agreement. in the first type, the source of error is linearly closer to the verb than the real subject, while in the second type, the source of error is located at a further distance from the subject. by examining examples of local agreement errors of persian learners, we will show that the source of the error can be the goal, and instead of agreeing with its local subject, the verb agrees with the goal and takes its features. also, by analyzing the internal structure of long distance agreement errors, we will introduce two new sources which verb can agree with them and takes their features. first, in a coordination structures the verb of the second conjunct mistakenly agrees with the subject of the first conjunct. second, the verb of the relative clause can agree with the subject of the main clause.