مطالعۀ آکوستیکی ساخت‌های مبتدایی زبان فارسی

هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسۀ ویژگی‌های آوایی انواع ساخت مبتدایی در زبان فارسی در چارچوب نظریۀ خودواحد عروضی (لد، 2008) به منظور پاسخ به این چالش است که آیا جایگاه آغازین در این ساخت‌ها حاصل حرکت سازه به آغاز بند است یا حاصل اشتقاق ‌در پایۀ سازۀ آغازین در جایگاه نهایی. در این راستا، به پیروی از چینکوئه (1990) ساخت‌های مبتدایی زبان فارسی را در سه دستۀ مبتداسازی، چپ‌نشانی واژه‌بستی و چپ‌نشانی منفصل مورد بررسی قرار می‌دهیم تا مشخص شود که آیا سازۀ آغازین در ساخت‌های مبتدایی یک گروه آهنگی مستقل را تشکیل می‌دهد یا خود بخشی از گروه آهنگ متناظر با کل جمله است. به این منظور، مقادیر پارامتر آوایی کشش هجای پایانی سازۀ آغازین و میزان وقفۀ بین این سازه و ادامۀ بند در انواع ساخت مبتدایی را اندازه‌گیری و مقایسه می‌کنیم؛ زیرا به باور پیرهامبرت (1980: 20) اگر کشش هجای پایانی گروه هدف و مدت زمان وقفۀ بین آن و کلمات بعدی، در مقایسه با این مقادیر در ساخت بی‌نشان بیشتر باشد، آن گروه در منحنی زیروبمی گفتار، یک گروه آهنگی مستقل را تشکیل می‌دهد. نتایج نشان می‌دهد که در دو ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی و مبتداسازی، مقدار پارامتر آوایی کشش هجای پایانی سازۀ آغازین و میزان وقفۀ بین این سازه و ادامۀ بند، تفاوت معنی‌داری با این مقادیر در ساخت بی‌نشان ندارد؛ همچنین سازۀ آغازین در ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی و ساخت مبتداسازی با الگوی آهنگی مشابه با ساخت بی‌نشان، با نواخت مرزی h- تولید و درک می‌شود. این ویژگی‌ها را می‌توان هم‌بستۀ آوایی ارتباط قوی نحوی بین سازۀ آغازین و ادامۀ بند در دو ساخت مبتداسازی و چپ‌نشانی واژه‌بستی دانست. مشخصه‌‌ایی که نشان از حرکت سازه به آغاز بند دارد. در مقابل، کشش طولانی‌تر هجای پایانی سازۀ آغازین و میزان وقفۀ بیشتر بین این سازه و ادامۀ بند در چپ‌نشانی منفصل نسبت به ساخت بی‌نشان، شاهدی است بر اینکه سازۀ آغازین در چپ‌نشانی منفصل گروه آهنگی مستقلی را تشکیل می‌دهد؛ مشخصه‌ای که به همراه نواخت مرزی l، بازنمود آوایی ارتباط ضعیف نحوی در این ساخت است. این ویژگی‌ فرض مشتق‌درپایه بودن سازۀ آغازین را در چپ‌نشانی منفصل تقویت می‌کند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که ساخت‌های مبتدایی از درون فاعل از الگویی یکسان با ویژگی‌های ساخت‌های مبتدایی از درون مفعول پیروی می‌کنند.

an acoustic study of persian topic constructions

the purpose of this research is to compare the prosodic structure of the different types of persian topic constructions within the framework of the auto-segmental metrical phonology (ladd, 2008) in order to answer the challenge of whether the initial position in these constructions is the result of base-generation or the result of the movement of the initial element. in this regard, following cinque(1990), we examine the persian topic constructions in the three categories of topicalization,  clitic left dislocation (clld) and hanging topic left dislocation (htld) in order to determine whether the initial element in these constructions forms an independent intonational phrase or is a part of a larger intonational phrase involving the whole sentence. for this purpose, we compare the values of the phonetic parameter of initial element final syllable length and the amount of pause between this element and the continuation of the clause in different types of topic constructions. according to pierrehumbert (1980: 20), if the lengthening of the final syllable of the target group and the duration of the pause between it and the next words are more than these values in the unmarked construction, that group forms an independent intonational phrase. the results show that in persian topicalization and clld, these values are not significantly different from such values in the unmarked construction; also, like the unmarked construction, the initial element in topicalization and clld is produced with h- boundary tone. these features can be seen as the phonetic correlation of the strong syntactic connection between the initial element and the continuation of the clause in these two constructions; a characteristic that indicates the movement of the element to the beginning of the clause. on the other hand, the more lengthening of the final syllable of the initial element and the greater amount of pause between this element and the continuation of the clause in htld compared to the unmarked construction, is evidence that the initial structure in this construction forms an independent intonational phrase; a characteristic that, along with l- boundary tone, is the phonetic representation of weak syntactic connection in this construction. this feature strengthens the assumption that htld is the result of the base-generation of the initial element. the results of this research show that the characteristics of topic constructions that affect the subject of sentence follow the same pattern of the characteristics of topic constructions from the object of sentence.