حذف محمول اولیه و ثانویه در خرده‌ بندهای متممی و اداتی: رویکرد کمینه‏ گرا (تحلیلی فازبنیاد)

پدیدۀ حذف هسته‌ها و سازه‌ها از موضوعاتی است که دستور پژوهان به تفصیل دربارۀ آن بحث کرده‌اند و به هریک از گونه‌های آن، نام متفاوتی داده‌اند. پژوهش حاضر به نوع مشخصی از حذف در درون بند می‌پردازد که در سنت دستور زایشی با نام ارتقای گره راست از آن یاد می‌شود و با حذف از همپایۀ دوم که کافت نام دارد، متفاوت است. در ساخت‌های محذوفی که با این نام شناخته می‌شوند، عنصر فعلی به‌تنهایی، یا همراه با وابسته‌هایش، از بند همپایۀ نخست زدوده می‌شود. مقالۀ حاضر ضمن بررسی چنین ساخت‌هایی، به تحلیل حذف از درون بندهای همپایه‌ای می‌پردازد که دارای یک خرده‌بند متممی یا اداتی هستند و بنا بر این، به‌دلیل حذف هم‌زمان محمول اولیه (از درون بند اصلی) و ثانویه (از درون خرده‌بند فرعی) پیچیدگی نحوی افزون‌تری از خود نشان می‌دهند. در روند این تحلیل که بر پیش‌فرض خروج فعل از درون گروه فعلی کوچک و فراگشت مفعول مبتنی است، ساخت‌های همپایۀ مورد بحث به دو دسته تقسیم می‌شوند و بدین ترتیب، تبیینی متفاوت برای هر دسته ارائه می‌شود: همپایه‌های دارای فاعل مشترک و همپایه‌های دارای فاعل نامشترک. چنانکه خواهیم دید، در ساخت‌های همپایه‌ای که فاعل مشترک دارند و در ساختار موضوعی خود از یک خرده‌بند میزبانی می‌کنند، در واقع دو گروه فعلی کوچک و نه دو جمله، همپایه می‌شوند و فرایند موسوم به گذر مشترک که بر فعل و فاعل جمله اعمال می‌شود، خلاهایی در همپایۀ نخست به‌جای می‌گذارد. در مقابل، پدیدۀ حذف بر ساخت‌های همپایه‌ای اعمال می‌شود که فاعل نامشترک دارند. از آنجا که این پدیده در مسیر نقطۀ بازنمون به صورت آوایی رخ می‌دهد، انتظار می‌رود که وقوع آن با حوزۀ فاز مرتبط باشد. در این پژوهش برپایۀ مبانی نظریۀ فاز و نیز شواهد تجربی زبان فارسی، استدلال می‌کنیم که در ساخت‌های مورد بررسی، حذف در مرحلۀ فاز بالاتر رخ می‌دهد و عناصری که پیشتر خود را به لبۀ فاز رسانده‌اند، به پیروی از شرط رسوخ‌ناپذیری فاز، در سطح آوایی به تلفظ درمی‌آیند.

primary and secondary predicate ellipsis in complement and adjunct small clauses: a minimalist approach (phase theory)

the phenomenon of the head- and constituent ellipsis is one of the most discussed issues that grammarians have given a different name to each of its types. the present paper deals with a specific type of ellipsis within the clause, which is referred to, in the tradition of generative grammar, as the right node raising, and it is distinct from the deletion of the second coordinate clause, namely gapping. in the aforementioned ellipsis, the verb alone, or together with its dependents, is removed from the first coordinate clause. while examining such structures, the present article analyzes the ellipsis from the coordinate clauses which contain a complement or adjunct small clause, and therefore, due to the simultaneous deletion of the primary predicate (from the main clause) and the secondary predicate (from the subordinate clause), they represent more syntactic complexity of its own. in the analysis, which is based on the assumption of two processes, namely the “verb movement out of the vp” and the “object shift”, the discussed structures are divided into two types: coordinates with a common subject and ones with a non-common subject; and thus, a different explanation is provided for each kind. in coordinates that have a common subject and host a small clause in their argument structure, in fact, two vps, and not two clauses, are coordinated, and the process known as across-the-board movement, which is applied to the verb and the subject of the clause, leaves some gaps in the first coordinate clause in place. in contrary, the ellipsis phenomenon is applied to coordinates with non-common subjects. since this phenomenon occurs at pf level, it is expected that its occurrence is related to the phase domain. in this research, based on the phase theory, as well as the empirical evidence of the persian, we argue that in the latter structures, ellipsis occurs at the higher phase stage, and the elements that have already reached the edge of the phase are pronounced at the phonetic level, following the phase impenetrability condition.