اسلوبیة الموسیقی فی اشعار نزار قبانی مجموعتا «الرسم بالکلمات» و «هکذا اکتب تاریخ النساء» نموذجاً

الموسیقی عنصر اساسی من عناصر الشعر، ومن ابرز التقنیات التی یستخدمها الشعراء فی بناء قصائدهم، من هنا، تناول هذا البحث هذا العنصر بالمنهج الوصفی – التحلیلی فی قصائد نزار قبانی، لاسیما مجموعتی الرسم بالکلمات وهکذا اکتب تاریخ النساء؛ مما عالجنا الظواهر الایقاعیه علی المحورین: المحور الاول ما یسمّی بالموسیقی الخارجیه، حیث قمنا بتحلیل الاوزان والقوافی، وتبیّن لنا انّ الشاعر استثمر ایقاع بحر الکامل وحلاوته ونظم فیه کثیراً من تجاربه الفنّیه؛ لانّه من اکثر بحور الشعر غنائیه، ولیناً وانسیابیه، واتضح ایضاً انّ القوافی المطلقه مردوفه موصوله بلین – هی غالبه علی القوافی المقیّده فهی تمیزت باصوات (الف، والواو والیاء) المهموسه التی هی اکثر الاصوات مناسبه لغرض الوصف والتغنّی به. امّا بالنسبه الی المحور الثانی الموسوم بالموسیقی الداخلیه فقمنا بدراسه القضایا الایقاعیه التی قد اکثر الشاعر فی استخدامها کالتدویر والتکرار والانزیاح، مما تدلّ النتائج علی انّ التدویر لم یستخدم الا لغرض الوحده العضویه ووحده الجوّ النفسی، کما انّه لجا الی تقنیّه التکرار لیعزِّز البنیه الایقاعیه لنصوصه الشعرّیه امّا الغرض الرئیس للموسیقی الفکریه المتمثله بالانزیاح، فهو یکمن فی تحقیق حاله من الابداع.

A Study of the Phonetic Stylistics in the Poetry of Nizār Qabbāni Based on Two Poetry Books“Painting with Words and this Way I Write the History of Women”

the music is an essential element of poetry and is one of the most prominent techniques used by poets in the construction of their poems, from here, this research examines this element in the poems of Nizar Qabbani, based on descriptiveanalytical method. We studied the rhythmic phenomena on both aspect: the first is what is called external music, where we analyzed scansions and rhymes and we understood that the poet invested the rhythm of the “Kamil” meter, and he have been published many of his technical experiences in this metre; because it is one of the most poetic lyric poetry. It has also become clear that the absolute rhymes rhymes connected to soft character are predominant on the restricted rhymes and it was characterized with the voices (Alif, Vav and Ya) which are the most appropriate sounds for the purpose of description and singing. The results indicate that the implication was used only for the purpose of organic unity and the unity of the psychological atmosphere and he also resorted to repetition technique to enhance the rhythmic structure of his poetic texts but the main purpose of intellectual music is creating a kind of invention and innovation.