بررسی زبان شناختی واژه قرآنی «کفر»

کاربرد واژه‌ها در معانی حقیقی یا مجازی زمان خود از ویژگی هایی است که هر گوینده‌ای در کلام خویش به آن اهتمام ویژه دارد. بر این اساس، معانی‌‌ای که پس از ایراد سخن برای واژگان پدید می‌آید هرگز نمی تواند مراد گوینده آن سخن باشد و مخاطبان آن سخن نیز نمی‌توانند مفاد کلام را طبق معانی جدید واژه ها، استنباط کرده و به صاحب سخن نسبت دهند، بلکه باید ذهن را از معناهایی که پس از ایراد سخن برای الفاظ به وجود آمده منصرف ساخت و بر مبنای معانی الفاظ در زمان ایراد سخن، مقصود گوینده را دریافت. این حقیقت در رابطه با درک و فهم واژگان قرآن کریم از اهمیت دوچندانی برخوردار است، زیرا قرآن کریم با زبان عصر نزول سخن گفته و واژگان را در معانی رایج آن زمان به کار برده است. بر این اساس پژوهش حاضر باعنایت به کاربردهای قرآنی واژه «کفر» به سیر تطور معنایی آن در زبان های سامی و از جمله زبان عربی پرداخته و سپس به بررسی خاستگاه واژه و ریشه‌شناسی آن می پردازد. علاوه بر این، دیدگاه‌های تفسیری و روایی نیز در خلال پژوهش مورد بررسی قرارگرفته و در پایان با نقد و بررسی برابر نهاده های واژه «کفر» در برخی از شاخص‌ترین ترجمه های فارسی، مفهومی دقیق تر برای این واژه و مشتقات آن بدست داده می شود. در این پژوهش دو معادل برای واژه «کفر» و مشتقات آن پیشنهاد می-شود: نخست مفهوم ناسپاسی (نعمت و...) و دوم مفهوم انکار خداوند (نقطه مقابل ایمان).