واکاوی معناشناختی مفهوم عدالت اجتماعی در قرآن کریم با تکیه بر مبحث هم‌نشین های معنایی

هم‌نشینی یکی از ابزارهای معنی‌شناسی است که می‌تواند برای بررسی دقیق معنا توسط تحلیل گران کلام مورد استفاده قرار گیرد. در فرایند هم‌نشینی، ارتباط واژه‌ها با یکدیگر درون جمله و متن مورد توجه قرار می‌گیرد و معنای هر واژه از طریق واژه‌های هم‌نشین آن یافت می‌شود که به این ترتیب معنای دقیق‌تری از واژه‌ها و در نتیجه جمله و متن به دست می‌آید. یکی از موضوعات مهم در قرآن کریم، مسئلۀ «عدالت» است که سزاست با توجه به جایگاه و اهمیت آن در جامعۀ انسانی، به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. هر چند تاکنون پژوهش‌های زیادی در این زمینه انجام گرفته؛ اما برای رسیدن به معنایی دقیق‌تر از عدالت در قرآن، بهتر است از ابزارهای موجود در علم معنی‌شناسی بهره ببریم؛ لذا بر آن شدیم تا با استفاده از ابزار «هم‌نشینی» به بررسی چند آیه در حوزۀ عدالت در قرآن کریم بپردازیم. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که عدالت یکی از موضوعات مهم در جامعه و مورد تاکید خداوند است و خواستۀ خداوند این است که مومنان، متصف به این صفت بوده و در برپایی آن کوشا باشند و نیز اینکه اجرای عدالت در جامعه منوط به پایبندی به یک سری از رفتارها مانند پایبندی به حق، عدم باندبازی و... و دوری از بعضی از رفتارهای مانند پایمال کردن حق دیگران و ... است. در چهار آیۀ معرفی‌شده در این مقاله، به منظور معرفی اجمالی آیه، ابتدا معنای آیه و معنای معجمی واژگان ذکر می‌گردد، سپس هم‌نشین‌های معنادار و مرتبط با هدف آیه مورد بررسی قرار می‌گیرد.

semantic analyses of the concept of social justice in holly quran (study subject: collocations)

collocation is one of the means of semantics that can be used in order to study the meaning exactly by conversation’s analysts. collocation means the current other words line collocation is related to possibility of occurring of the units abreast for creating extensive units. according, semanticists find the meaning of one word with collocated words, so they find more exact meaning of more extensive units like the sentence and the text.one of the important subjects in holy quran is justice that allah paid this subject and he has thought mankind it legs in populous verses; according to this populous verses and also for its position and importance in human society, it must be studied exactly.however in this basis yet many researches were done, but in order to attain an exact meaning of justice in holly quran, it is better that we use getable means in semantics, therefore we decided to study some of the verses of justice in quran as result, at the end of discourse, we find that justice is one of the important subjects in society and allah also has affirmed on it. allah asks that be livers to endowed to this attribute and to be diligent for its execution and the execution of justice is also depended on fidelity to right, inhibiting the factionalism and avoiding some behaviors like violating the other’ s right and etc.it is noticeable that the justice is contain, the formative justice and social justice with different types of justice such as family, judicial, military justice and …. in this essay, our chosen verses include some verses about social justice that they are searchable in judicial justice.in order to introduce the verse that are stated in four verses briefly, in this essay, the meaning of verse and the dotted meaning of word is mentioned, then meaningful collocations that are related to purpose of verse will be studied.