دراسة و نقد لروایة «الیوم الموعود» التاریخیة لنجیب الکیلانی

الروایة التاریخیة قصة تحکى عن الماضی و احداثه فی اطار معین من الزمان و المکان. تعتبر روایة الیوم الموعود لنجیب الکیلانی روایة تاریخیة تقلیدیة ذات فکرة ملحمیة و قومیة و تتحدث عن حقبة من تاریخ مصر اثناء الحرب الصلیبیة. فی هذا المقال درسنا الروایة من حیث عناصرها و کیفیة توظیفها فی البنیه المضمونیه لنبین اولاً اهم میزاتها الفنیه وثانیاً الاشکالیات الموجوده فی بنیتها الروائیهکروایة تاریخیة تقلیدیه. وظّف الکیلانی الفن الروائی فی خدمه المعرفه التاریخیة باسلوب واضح فی تسجیل الاحداث وزمنها ورسم الشخصیات والتعبیر عن افکارها مباشرا وغیر مباشر حسب الطریقه التحلیلیه. ان الکاتب لم یهمل عنصر الحوار بلغه موجزه للکشف عن دخائل الشخصیات والدلالات. تکون العلاقه بین المضمون الحدثی و مرجعه التاریخی الفعلی متطابقه؛ مع هذا توجد فی هذه الروایة اشکالیات فنیة بالنسبه الی کونها روایة تاریخیة تقلیدیة. من هذه الاشکالیات هی: فی توظیف الشخصیات و حضورها من حیث الکیف والکم وعدم النظره الواقعیة الی بعض الشخصیات و اعمالها فی احداث الروایة حیث یجب علی کاتب الروایة التاریخیة التقلیدیه ان یخلع عن الشخصیات کسوه الواقع. ان الکاتب قلیل ما استفاد من الادله الاشاریه التی تقوم على اساس الرمز او الموشرات التی تجسد المعنى الحقیقی او الخیالی الابداعی عبر سیمیائیة الخطاب و اسالیبها المتعددة و الانواع البلاغیة؛ مثل المجاز و الکنایة. واما الاشکالیة الاخری تکمن فی تدخل الراوی المباشر وغیر المباشر فی بنیة النسیج الفنی لالقاء المضامین. فبسبب هذه الاشکالیات فی البنیة السردیة یقع المتلقی فی مزالق الکاتب الفنیة من حین الی حین.

The Review and Criticism of the Historical Novel alYaum alMawūd Written by Najib alKailani

The historical narrative is a story about the past and its events in a specified time and space. alYaum alMawʿūdnarrated by Egyptian writer Najib al Kailªni. He wrote this classic historical novel with an epic idea andnational motivation. This novel talks about an era in the history of Egypt during the cruciate period. In this article studied the novel and these elements and how to employ elements of narrative in the structural constructionbecause we show the important technical characteristics of this novel and the flaws in its narrative structure as a traditional historical narrative. The author was interested in the element of dialogue in concise language. He employed the novel art to attain the historical knowledge in a clear manner to record the time of events and characterize the characters and expresses their ideas directly and indirectly according to the analytical method. The relationship between content in the events of the novel and its historical reference is identical. In this novel there are technical problems as a traditional historical narrative. These problems are:the Employment of characters and how to attend the story and also the number of attendance and the loss of a realistic view of some characters and therole of characters in the novel. The author of the historical novel takes away the characters of reality. The author has not used the semantics of discourse in this novel and he has not used the Literary rhetoric methods such as alms and permissible in the prose. In the title of the novel there is no appointment. because the text is not specified today or deduced from it multiple dates as we mentioned in the article. So because of these problems in the narrative structure, the receiver falls into the technical writer’s type from time to time.