جستاری بر سر آغاز رمان‌نویسی در ادبیات اردو

در نیمه دوم سده نوزدهم میلادی، واقع‌گرایی جایگزین داستان‌های تخیلی در ادبیات اردو شد. خردگرایی نهضت علی‌گر و هدفمندیش برای اصلاح، منجر به تحول ادبیات داستانی شد. نذیراحمد و عبدالحلیم شرر، دو نویسنده پیشتاز این نهضت، از پشگامان رمان‌پرداز اردو به شمار می‌رونـد. پنداشت‌های آیینی و کاربست‌پنداری آن در رمان‌هایشان نمایان است. آن‌ها برای نخستین بار به نقش زن در خانواده و جامعه می‌پردازند. نذیراحمد، دلزده از غرب، عواقب غربزدگی را هشدار می‌دهد؛ فریبکاری خرافات و باورهای غلط دینی را نفی می‌کند. شرر با رمان‌های تاریخی، اسطوره‌های اسلامی را به عنوان الگو معرفی می‌کند و از فریبکاری فرقه‌های ساختگی می‌گوید. رتن نات سرشار، فردی هندو، به خوبی با آداب و رسوم مسلمان‌ها آشناست و زندگی و باورهای آن‌ها را در قالب تلفیقی رمان و داستان با جزییات‌نگاری وصف می‌کند. در این مقاله سعی بر آن است تا به تاثرات برگرفته از فرهنگ اروپا در آثار سه رمان‌نویس پرداخته شود؛ زیرا تنوع در آثار آن‌ها منجر به غنی شدن خشت بنای رمان در ادبیات اردو شده است.