خوانشی نوین از فلسفۀ تاریخ انبیا: بررسی رمان کتاب دانیال بر اساس آرای میرچا الیاده

ای. ال. داکتارو خالق رمان‌هایی است که با نوسان میانِ تاریخ و داستان، پرسش‌های بنیادینی در بابِ تاریخ و معنای آن مطرح می‌کنند. چون او در سنتِ تاریخ‌محورِ یهودی بالیده، تفسیرِ دیدگاهِ تاریخی‌اش اهمیت فراوانی در درک آثارش دارد و در میان رمان‌هایش، کتاب دانیال که صریحاً به مسئلۀ تاریخ می‌پردازد، بیش از همه می‌تواند در شناختِ فلسفۀ تاریخِ او یاری‌مان کند. در این مقاله با تکیه بر آرای میرچا الیاده و تفحص در میراثِ فکریِ پیامبرانِ بنی‌اسرائیل می‌کوشیم تا بینش تاریخیِ دانیال، قهرمان داستان، را تحلیل کنیم. با اقتباس از نظریۀ الیاده نشان می‌دهیم که خوانش نوینِ دانیال از سنتِ فکریِ انبیا، از رابطۀ دیالکتیکِ میانِ اندیشۀ تاریخ‌مندِ نبوی و گسستگیِ تاریخیِ دیزنی‌لند، که موضوعِ بخشِ پایانیِ رمان است، زاده می‌شود و راهِ حلِ دانیال برای نجات از بی‌معنایی، گفتمانِ تاریخیی است که نه بر چرخۀ تکرار الگوها و نه بر توالیِ رویدادهای بی‌معنایِ تاریخِ ناقدسی، بلکه بر گسیختگی و عدمِ انسجامِ پاستیش استوار شده است.

a new reading of the prophets’ philosophy of history: an analysis of the book of daniel based on mircea eliade’s theory

e. l. doctorow is the author of novels which vacillate between history and fiction, thus posing fundamental questions about history. since he has flourished in the history-oriented jewish tradition, interpreting his historical vision has great significance in understanding his works, among which, the book of daniel specifically addresses history and historiography, so it is best suited for helping us in investigating his philosophy of history. in this essay, we attempt to analyze the historical vision of daniel, the novel’s protagonist, by recourse to mircea eliade’s theory and the intellectual legacy of the hebrew prophets. based on eliade’s ideas, we demonstrate that daniel’s new reading of the prophets’ school is born out of the dialectic relationship between the historically conscious thought of the prophets and the historical discontinuity of disneyland, the subject of the novel’s last section. to escape meaninglessness, daniel proposes a historical discourse which relies neither on the cycle of archetypes nor the sequence of the meaningless events of profane history, but on the discontinuity and incoherence of pastiche.