تحدید حق معنوی مولف با اعمال دکترین استفادۀ منصفانه در نظام حقوقی امریکا

درحالی که استثناهای وارد بر حقوق مادی مولف یکی از موضوعات پذیرفته‌شده در تمامی نظام‌های حقوقی به‌شمار می‌آید و با هدف تثبیت منافع عمومی در نظام حقوقی وضع می‌شود، اعمال این استثناها و محدودیت‌ها در حقوق معنوی مولف با تردید مواجه است؛ این درحالی است که دامنۀ حقوق معنوی به‌ویژه در کشورهای نظام رومی- ژرمنی بسیار گسترده است و می‌تواند محل سوءاستفاده باشد. در این میان، دکترین استفادۀ منصفانه یکی از مهم‌ترین دکترین‌های تعدیل‌کنندۀ حق مولف به‌شمار می‌آید که به جهت گستردگی در بسیاری از مسائل حقوق مالکیت فکری قابل طرح است. موضوع پژوهش حاضر این است که چگونه حقوق معنوی با عنایت به دکترین یادشده تحلیل و تفسیر می‌شود. به همین منظور، نگارندگان این مقاله با روشی تحلیلی- توصیفی و با مطالعۀ تطبیقی نظام حقوقی امریکا به‌عنوان منشا دکترین استفادۀ منصفانه، تلاش دارند تا به مبانی تحدید حقوق معنوی مولف و امکان اعمال این دکترین در حقوق معنوی مولف بپردازند و در پایان نتیجه‌گیری می‌‌کنند که اگرچه از این نظریه به‌عنوان مفهومی انعطاف‌پذیر یاد می‌شود، ولی بایستی درنظر داشت که اعمال آن در هر نظام حقوقی، مناسب و امکان‌پذیر نخواهد بود؛ گرچه می‌توان از انعطاف‌پذیری آن در مورد سیاست‌گذاری در حوزۀ استثناها و محدودیت‌های حقوق مولفان به‌ویژه در حوزۀ فناوری‌های جدید و به‌روز و جریان‌های هنری معاصر بهره برد.

limiting the author’s moral right by applying the doctrine of fair use in the american legal system

while the exceptions to the author’s economical rights are one of the accepted issues in all legal systems and are established with the aim of public interests in the legal system, the application of these exceptions and limitations to the author’s moral rights is doubtful. this is despite the fact that the scope of moral rights is very wide, especially in the countries of the roman-germanic system, and it can be abused. in the meantime, the doctrine of fair use is one of the most important doctrines regulating copyright, which can be proposed in many intellectual property rights issues due to its wide scope. the question of this research is how moral rights are analyzed and interpreted with regard to the aforementioned doctrine. for this purpose, this article uses an analytical-descriptive method and a comparative study of the legal systems of america, is trying to address the fundamentals of limiting the author’s moral rights and the possibility of applying this doctrine to the author’s moral rights. and at the end it is concluded; although this theory is referred to as a flexible concept, it should be kept in mind that it will not be appropriate and possible to apply it in every legal system; although it is possible to benefit from its flexibility regarding policymaking in the field of exceptions and limitations of authors’ rights, especially in the field of new and up-to-date technologies and contemporary artistic trends