وضعیت دوگانۀ مسئولیت مدنی مراکز درمانی در حقوق فرانسه و امکان اعمال آن در حقوق داخلی ایران

مسئولیت مدنی بیمارستان‌ها از منظرهای متعددی قابل بررسی است. آنچه پیش‌رو دارید تحلیل مبنای مسئولیت مدنی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در قبال بیماران در حقوق ایران و حقوق پیشرو به‌ویژه حقوق فرانسه است. با وجود اختلاف در مبنای فعل زیان‌بار، قانون مسئولیت مدنی و فصل ششم قانون مجازات اسلامی در مبحث «موجبات ضمان»، مسئولیت مدنی را مبتنی بر تقصیر می‌دانند، از دیگر سو در 29 دی 1394، هیئت عمومی دیوان عالی کشور به اما و اگرها در زمینۀ مبنای مسئولیت مدنی خاتمه داد و به‌صراحت تقصیر را شرط مسئولیت مدنی دانست. در حقوق فرانسه نیز به دلالت مادۀ 1240 قانون مدنی جدید آن کشور، اصولاً مسئولیت مدنی مبتنی بر تقصیر است و در نتیجه، مسئولیت مدنی مراکز درمانی تابع قاعدۀ کلی است، اما هیچ مانعی ندارد که مقتضیات و مصالح در برخی زمینه‌ها، اقتدار نظریۀ تقصیر در زمینۀ مسئولیت مدنی را تعدیل کند و مسئولیت یادشده مبتنی بر نظریۀ خطر باشد. این نگرش در حقوق فرانسه به‌ویژه با تصویب قانون 4 مارس 2002 در مورد حقوق بیمار و کیفیت سیستم سلامت تقویت شده است. مقصود از نوشتار حاضر، تفکیک مصادیق مسئولیت مدنی مبتنی بر تقصیر بیمارستان‌ها از مسئولیت مدنی مبتنی بر نظریۀ خطر آنان در حقوق فرانسه و بررسی امکان اعمال آن در حقوق ایران است

dual status of civil liability of hospitals and medical centers for the losses incurred on the patient in iran and antecessor law particularly french law

civil liability of the hospitals can be studied from multiple perspectives. here is the analysis of the civil liability basis of hospitals and medical centers towards patients in iranian law and antecessor law particularly french law. article one of civil liability code, sixth chapter of islamic penal code, in the discussion of &the causes of liability&, considers civil liability based on fault.  judicial precedent 94/10/29 of the supreme court also concludes the controversy, about civil liability and explicitly considers fault as a condition of civil liability. in french law, according to article 1240 ordonnance n°2016-131 du 10 février 2016 - art. 2 of the civil code (articles 1382 and 1383 previous), a civil liability is based on fault, and, as a result, civil liability of medical centers is also subject to the general rule, but requirements and interests in some areas can dampen the authority of the fault theory in the field of civil liability and the mentioned liability can be based on risk theory. this attitude in the french law was reinforced, particularly by the law of march 4, 2002 relating to patients’ rights and quality of health system. the purpose of this article is to declare instances of spoken category with an emphasis on french law and the possibility of exercising it in iranian law.