بازتاب فقه در قوانین مجازات کشورهای شافعی مذهب: مطالعه موردی اندونزی، برونئی، مالزی و یمن

یکی از مسائل مهم در خصوص نظام کیفری کشورهای مسلمان به این موضوع بر می‌گردد که فقه اسلامی چه موقعیتی را در آنها دارا است و قانونگذاران چه رویکردی نسبت به این مساله اتخاذ نموده‌اند؟ در راستای تبیین این مساله در نوشتار حاضر در قالب مطالعه‌ای موردی و به روش تحلیلی توصیفی نظام کیفری و مقررات چهار کشور دارای جمعیت غالباً شافعی مذهبِ اندونزی، برونئی، مالزی و یمن مورد مطالعه قرار گرفته است. در حالی که سابقه‌ی قوانین کیفری جاری در این کشورها نشان از آن دارد که تا دوره‌ای طولانی ملهم از خاستگاه‌های خارجی بوده‌اند، به مرور زمان به نهضت اسلامی‌سازی در قلمروی کیفری پیوسته‌اند، هر چند در این خصوص برخی قوانین شرعی در سطح کشوری و بعضی به صورت منطقه‌ای وضع نموده‌اند. افزون بر آن که در بعضی از این کشورها قوانین شمول بیشتری نسبت به جرایم و مجازات‌های شرعی نسبت به سایرین دارند. با وجود این در کشورهای مورد مطالعه تقنین بر مدار فقه شافعی مبتنی می‌باشد، هر چند در مواردی نیز به مواضع دیگر مذاهب اهل سنت عدول کرده‌اند.افزون بر آن که در بعضی از این کشورها قوانین شمول بیشتری نسبت به جرایم و مجازات‌های شرعی نسبت به سایرین دارند. با وجود این در کشورهای مورد مطالعه تقنین بر مدار فقه شافعی مبتنی می‌باشد، هر چند در مواردی نیز به مواضع دیگر مذاهب اهل سنت عدول کرده‌اند.

Reflection of jurisprudence in the criminal codes of Shafi’i countries: Case study of Indonesia, Brunei, Malaysia and Yemen

One of the important issues regarding the penal system of Muslim countries goes back to the issue of what is the position of Islamic jurisprudence in them and what approach have the legislators taken to this issue? In order to explain this issue in the present article in the form of a case study and descriptive analytical method of the criminal system and regulations of four countries with a predominantly Shafi’i population of Indonesia, Brunei, Malaysia and Yemen has been studied. While the history of criminal Regulations in these countries shows that they have long been inspired by foreign origins, they have gradually joined the Islamization movement in the criminal realm, although in this regard Some sharia laws are enacted at the national level and some at the regional level. In addition, in some of these countries, the laws are more inclusive of sharia crimes and punishments than in others. However, in the countries under study, the legislation is based on Shafi’i jurisprudence, although in some cases they have deviated to the positions of other Sunni schools.