ارزیابی نهادهای پسادادرسی کیفری از منظر مکتب تحلیل اقتصادی حقوق

رابطۀ حقوق و اقتصاد رابطۀ کهنه و نویی است. این رابطه با ظهور و بروز اندیشۀ نوینی در فلسفۀ حقوق با عنوان نظریۀ «تحلیل اقتصادی حقوق» در نیمۀ دوم قرن بیستم شکل دیگری به خود گرفت. تحلیل اقتصادی حقوق، یعنی تحلیل مفاهیم و نهادهای حقوقی بر اساس فرمول هزینه فایده. به عبارت دیگر، «به‌کارگیری نظریه‌های علم اقتصاد، خاصه کارایی به‌عنوان مبنای قواعد حقوقی به‌منظور ارزیابی این قواعد و عنداللزوم اصلاح آن‌ها»؛ یعنی ارزیابی مفاهیم، نهادها و تاسیسات حقوقی بر اساس اندیشه‌های اقتصادی و به‌ویژه اقتصاد خرد. تحلیل اقتصادی حقوق موضوعات حقوقی را با ابزارهای اقتصادی بررسی می‌کند؛ با این توضیح که ابتدا مفاهیم و نهادهای حقوقی به زبان اقتصادی ترجمه شده، سپس در چارچوب منطق اقتصادی به نتیجه‌گیری می‌رسد. نوشتار حاضر قصد دارد دو نهاد پسادادرسی کیفری یعنی تخفیف بخشی از مجازات (کیفر) محکوم‌علیه در قبال استرداد درخواست تجدیدنظرخواهی و اسقاط حق خود و معافیت از پرداخت بخشی از جزای نقدی در قبال پرداخت آن در فرصت قانونی را از منظر و دیدگاه اقتصادی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد. هدف سنجش کارایی این نهادها بر کارکرد سیستم عدالت کیفری از یک سو، و تشویق افراد و محکومان به استفاده از این سیستم است. روش تحقیق حاضر نیز توصیفی تحلیلی با متدلوژی مستندسازی گفتمان و تحلیل اقتصادی حقوق می‌باشد.

Evaluation of Post Criminal Trial Institutions from the Perspective of School of Economic Analysis of Law

The relationship between law and economics is an oldfashioned one. During the second half of the twentieth century and with the emergence of a new idea in the philosophy of law under the theory of economic analysis of law, this relationship took another form. Economic analysis of law means the analysis of legal concepts and institutions based on the costbenefit formula, i.e. applying theories of economics, especially efficiency, as the basis of legal rules in order to evaluate these rules and, if necessary, correct them.  This also means the evaluation of concepts, institutions, and legal institutions based on economic ideas, and especially microeconomics. Economic analysis examines the rights of legal issues with economic instruments, explaining that first legal concepts and institutions are translated into economic language and then concluded within the framework of economic logic. The present article intends to examine the two postcriminal trial institutions   namely, the mitigation of a part of the convict’s sentence (penalty) for refunding the appeal and revoking his right and exemption from paying part of the fine for paying it at the legal opportunity   from an economic point of view. The purpose of measuring the effectiveness of these institutions relates to the functioning of the criminal justice system and to encouraging individuals and convicts to use this system. The present research uses a descriptiveanalytical method based on documenting discourse and economic analysis of law.