ارث بستگان مادری از دیه

بر اساس تبصرۀ مادۀ 452 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392ش، ورثۀ مقتول از دیۀ مقتول نیز ارث می‌برند، اما «بستگان مادری» استثنا شده‌اند. تبصرۀ یادشده راجع به مصادیق «بستگان مادری» که محروم از ارث دیه هستند، مطلق بوده، همۀ بستگان مادری را شامل می‌شود؛ لکن فقیهان دربارۀ آن اختلاف ‌نظر دارند و قول منطبق با مفاد تبصرۀ یادشده یکی از اقوال در مسئله است. سه دیدگاه دیگر از این قرار است: تمام بستگان مادری از دیه ارث‌ می‌برند؛ کلالۀ امی یعنی برادران و خواهران مادری از دیه ارث نمی‌برند؛ کلالۀ امی و خواهران پدری از دیه ارث نمی‌برند. دیدگاه عدم ارث‌بری همۀ بستگان مادری از دیۀ مقتول مورد توجه مشهور فقیهان و منطبق با اطلاق عبارت تبصرۀ یادشده است که در این تحقیق ادلۀ آن و نیز ادلۀ سه قول دیگر نقل و ارزیابی می‌شود. نوع این پژوهش، کاربردی بوده، روش انجام آن از حیث تعیین مصداق بستگان مادری در فقه و قانون به صورت کتابخانه‌ای و از حیث تعیین آن در رویۀ قضایی به روش پیمایشی (survey research method) و با هدف تبیین مصداق بستگان مادری محروم از ارث دیه در دیدگاه فقها و قانون‌گذار است.

Inheritance of Maternal Relatives from Diyat

According to note 452 of the Islamic Penal Code of 2013, the heirs of the victim also inherit the blood of the victim, but maternal relatives are exceptions. The abovementioned opinion regarding the cases of maternal relatives who are deprived of Diyat inheritance is absolute and includes all maternal relatives; however, there are three other points of view: all maternal relatives inherit from Diyat; Ami stigmas meaning brothers and sisters do not inherit Diyat; Ami stigmas and paternal sisters do not inherit Diyat. The view of noninheritance of all the maternal relatives of the bloodthirsty deceased is of the famous interest of the jurisprudents and is consistent with the statement of the aforementioned clause. As a library type of research, this study has made references to sources on maternal relatives in jurisprudence and law in order to determine the example of maternal relatives deprived of inheritance.