واکاوی موضع شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص جنگجویان خارجی

اگرچه شورای امنیت سازمان ملل متحد یک نهاد سیاسی به‌شمار می‌رود، تصمیمات آن به دلیل الزام‌آور بودن بر تمام دولت‌های عضو به‌موجب مادۀ 25 منشور ملل متحد متضمن آثاری در عرصۀ حقوق بین‌الملل به‌ویژه حقوق ضد تروریسم است. این امر به‌قدری مشهود است که برخی صاحب‌نظران در موضوع ضد تروریسم این شورا را قانون‌گذار جهانی تلقی می‌کنند. همواره شورای امنیت با صدور قطعنامه‌های مختلف جنبه‌های جدید موضوع تروریسم را مورد توجه قرار داده و تصمیماتی در خصوص هریک از مسائل مطروحه اتخاذ کرده است. یکی از مسائل جدید در حوزۀ تروریسم، موضوع جنگجویان خارجی تروریست است. مسئلۀ حضور جنگجویان خارجی در مخاصمات مسلحانه موضوع جدیدی نیست، اما در سال‌های اخیر پیوستن جنگجویان خارجی به گروه‌های تروریستی این مسئله را برجسته ساخته است. به همین دلیل شورای امنیت سازمان ملل متحد در قطعنامه‌هایی ازجمله قطعنامۀ 2178 به مسئلۀ جنگجویان پرداخته است، اما چرا با وجود صدور این قطعنامه‌ها حضور جنگجویان در مناطق درگیری ازجمله در سوریه متوقف نشده است؟ به‌نظر می‌رسد در این موضوع، قطعنامه‌های شورای امنیت به علت عدم شفافیت از کارایی لازم برخوردار نیستند. بنابراین نوشتۀ حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با هدف شناسایی نقایص قطعنامه‌های شورا و ارائۀ راهکارهایی در این خصوص پس از بررسی خاستگاه تاریخی و مفهوم جنگجوی خارجی با ارزیابی قطعنامه‌های ضد تروریسم شورای امنیت در مورد مسئلۀ جنگجویان، موضع شورا را در این خصوص تحلیل نموده است. درنهایت این نوشته مبین ناکارآمدی تصمیمات شورای امنیت در موضوع تروریسم به‌ویژه جنگجویان خارجی است.

Reaserch on Position of the United Nations Security Council of Foreign Fighters

Although the United Nations Security Council is a political entity, due to the obligation of all member nations under article 25 of the United Nations Charter, its decisions have implications for international law, especially counterterrorism law. This is so evident that some experts in the subject of counterterrorism consider the council as a global legislature. By making various resolutions, the Security Council takes into account the new aspects of the issue of terrorism, and makes decisions. One of the new issues in the area of terrorism has to do with foreign terrorist fighters. Presence of the foreign fighters in the armed conflicts is not a new problem, but in recent years their joining to the terrorist groups has highlighted this problem. For this reason, the Security Council has addressed the issue of foreign fighters in a number of resolutions such as 2178, but the question is why the presence of foreign fighters in conflict zones including in Syria has not still stopped. Apparently, the Security Council’s resolutions on this issue do not seem to be effective, due to lack of transparency. Therefore, the present paper uses a descriptiveanalytic method, investigates the historical origins and concept of the foreign fighter and assesses the Security Council’s antiterrorism resolutions concerning the issue of warriors; then, it analyzes the position of the Council in this regard. Eventually, this article addresses the ineffectiveness of the decisions of the Security Council on the issue of terrorism, especially foreign fighters.