>
Fa   |   Ar   |   En
   کارکرد اجتماعی مسجد در ایران عصر آل‎بویه  
   
نویسنده مفتخری حسین ,پورآرین فواد ,سجادی فریبرز
منبع تحقيقات تاريخ اجتماعي - 1393 - دوره : 4 - شماره : 1 - صفحه:153 -173
چکیده    مسجد به عنوان کارآمدترین نهاد عبادی ـ سیاسی در اسلام، با کارکردها و تاثیرات سیاسی و اجتماعی بسیار در جامعه عصر آل‎بویه (320 - 447 ق)، عملاً به عنوان نهادی تاثیرگذار در ساخت قدرت عمل می‎کرد. در این میان، کارکردهای اجتماعی مسجد غالباً مثبت و سازنده و در یک عبارت، همگرا و تعاملی بود که خود به رشد و تعالی جامعه ایرانی ـ اسلامی این دوره یاری رساند. در این راستا، پرسش اساسی این است که مهم‎ترین کارکردهای اجتماعی مسجد در دوره مورد اشاره کدام است؟ بنابراین، توصیف کارکردهای اجتماعی مسجد در عصر مذکور، همراه با بیان علت‎ها و تبیین چرایی‎ها و چگونگی‎ها و در نتیجه شناخت کامل‎تر از یک تحول تاریخی، مورد توجه بوده‎است. یافته‎های پژوهش حاکی از آن است که این بنای الهی با توجه به فقدان دانشگاه به مفهوم امروزی، بار اصلی رشد علمی جامعه را به دوش می‎کشید. علاوه بر آن، مسجد محل اسکان و سرپناه مستمندان و یا مسافران بود. به لحاظ تبلیغی نیز مسجد در اجتماع عصر بویهی به عنوان مهم‎ترین کانون اطلاع‎رسانی حکومتی و مردمی و نیز محل اعتراضات عمومی بسیار موثر عمل می‎کرد. کارکردهای متعدد دیگری چون کارکرد قضایی با نمونه‎های بسیار از این دوره، همگی بر اهمیت و جایگاه والای این نماد معماری اسلامی در سرنوشت و زندگی مسلمانان دلالت دارد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی ـ تبیینی و از جنس تبیین‎های کارکردی است.
کلیدواژه آل‎بویه ,عباسیان ,مسجد ,تبلیغ ,تعلیم و تربیت ,Buyid (Ale-Booyeh) ,Abbasids ,Mosque ,Propaganda ,Education And Upbringing
آدرس دانشگاه خوارزمی, دانشیار گروه تاریخ, ایران, دانشگاه خوارزمی, دانشیار گروه تاریخ, ایران, دانشگاه خوارزمی, دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی, ایران
پست الکترونیکی sajjadi_f@yahoo.com
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved