عوامل موثر بر تحول بافت جمعیتی جامعه عرب خوزستان (سال1188 تا1306ش)

در دورۀ قاجار، شکل خاصی از ترکیب قومیتی جمعیت و به‌تبع آن نحوه حکمرانی محلی در خوزستان پدید آمد که بخشی از آن نتیجه ورود قبایل جدید همانند بنی‌کعب بود. در سال 1306 ق. با فرمان آزادسازی کشتیرانی در رود کارون، اقتصاد این خطه مورد توجه بین‌المللی قرار گرفت. با رشد اجتماعی و اقتصادی خوزستان در این دوره، بافت و ساختار جمعیتی نیز تحول گسترده‌ای پیدا کرد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی پیامدهای روند رشد اقتصادی بر ساختار جمعیتی – قومیتیِ جامعه عرب خوزستان است. این مقاله با استفاده از رویکرد آماری و با روش تبیین عقلانی به بررسی تحول ساختار قومی خوزستان در دوره قاجار خواهد پرداخت. یافته‏های مقاله نشان می‏دهد که در اواخر عصر قاجار جمعیت اکثر شهرهای خوزستان افزایش یافت؛ همچنین بافت و ساختار قومی برخی از شهرهای خوزستان به‌دلیل رونق تجارت و مهاجرت متحول شد.

determining factors in changing the population structure of khuzestan arab society (1188 to 1306 sh)

during the qajar period, a particular form of ethnic demographic changes and, accordingly, a certain mode of local governance emerged in khuzestan, partly due to the arrival of new tribes such as banu ka’b. in 1306 a.h., with the order to release shipping in the karun river, the economy of this region attracted international attention. with khuzestan’s social and economic growth in this period, the population structure underwent drastic changes. the primary purpose of this study is to investigate the consequences of positive economic trends on the ethnic-demographic structure in the arab society of khuzestan. using a statistical approach together with a logical explanative method, this article explores the evolution of the ethnic structure of khuzestan during the qajar period. the research findings demonstrate that, during the late qajar period, the population of most cities in khuzestan increased; additionally, the ethnic structure of some of the cities in khuzestan changed due to economic prosperity and immigration.