خشنودی و خرسندی در متن‌های باستانی ایران

خرسندی و خشنودی از اساسی‌ترین مفاهیم، در جهان‌بینی باستانی ایران هستند. نوعی نگاه به جهان که در آن همه‌ی درجات احساس شادمانی از جایگاه و اهمیت فراوانی برخوردار است و یکی از راستین‌ترین این شادی‌ها از احساس خرسندی و خشنودی برمی‌خیزد. پژوهش در راستای معنای این واژه‌ها و مفاهیم پیرامون آن‌ها از اوستا تا فارسی نو، در فهم جهان‌بینی کهن ایران و نیز بسیاری از پیچیدگی‌های معنایی اندیشگان زبان پارسی دری راهگشاست. پرسش اصلی ما در این پژوهش تعیین اهمیت و جایگاه این مفاهیم و بررسی سویه‌های متفاوت معانی آن‌ها در متن‌های باستانی ایران است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و داده بنیاد است و کوشش می‌کنیم ضمن ریشه‌یابی این دو واژه به پیگیری اندیشگان پیرامون این موضوعات در اوستا و متن‌های پهلوی بپردازیم. پس از بررسی شاهد مثال‌های متعدد نتیجه می‌گیریم که خشنودی و خرسندی هر دو در معنای شادی و رضایت در متن‌های باستانی ایران نمود فراوان دارند. در اوستا و متن‌های پهلوی بارها بر تلاش برای کسب خشنودی اهورامزدا و ایزدان تاکید شده است و خشنودی در این جایگاه‌ها به معنای شادمانی و رضایت است. همچنین برای واژه‌ی خرسندی معانی مشابهی در اوستا و متن‌های پهلوی می‌یابیم که با رضایت، شادمانی، کار و تلاش، خویشکاری و از همه مهم‌تر خردمندی پیوند دارد. در این شیوه‌ی نگرش که بین مینو و گیتی تعادل برقرار می‌شود ضمن اینکه تلاش برای آبادانی گیتی تحسین می‌شود، بر عدم وابستگی به آن تاکید می‌گردد. همچنین خرسندی از سویی به جهت وجود جهان‌بینی‌های تقدیرگرایانه گاه در ارتباط با معانی اشراقی چون نهش چیز گیتی، دوری از آز و بی‌اعتباری دنیا به‌کاررفته است.

pleasure (hušnūdī) and gratification (hūnsandī) in ancient iranian texts

hušnūdī and hūnsandī are among the most fundamental concepts in ancient iranian worldview, a way of looking at the world in which all degrees of happiness have a high significance and one of the most genuine forms of happiness arises from a feeling of hušnūdī and hūnsandī. considering the importance of these concepts in ancient iranian texts, conducting research on the meaning and concepts of these words from avesta to new persian can help us to understand the ancient iranian worldview. using a descriptive-analytical approach, the present study attempts to find the origins of these two words and trace the journey of the concepts around them in avesta and pahlavi texts. after studying several examples, it can be understood that hušnūdī and hūnsandī both emerge frequently in ancient iranian texts and their meaning equals to happiness and satisfaction, respectively. in avesta and pahlavi texts, the need to get the gratification of ahuramazda and deities has repetitively been emphasized and gratification here equals to happiness and satisfaction. in addition, many words can be found which are similar to the word satisfaction and are connected with satisfaction, happiness, work and endeavor, selflessness and most important of all, wisdom. in this point of view, we are encouraged to try to make the earth a better place and, at the same time, not become attached to it. in addition, due to the existence of destiny-oriented worldviews, wisdom is sometimes used synonymously with illuminated meanings such as avoiding avarice, and world’s unreliability.