بررسی کارکرد و معنای چهار واژة رسانندة مفهوم اجتماعی سیاسی «مردم» در کتیبه‌های فارسی باستان

مسالۀ مقاله حاضر بررسی واژگانی است که می‌توانند در تحریرهای فارسی باستان کتیبه‌های هخامنشی بر مفهوم اجتماعیسیاسی «مردم» اطلاق شوند و با توجه به شواهد معادل کل این مفهوم و یا بخشی از آن در نظر گرفته شوند. پژوهش پیشِ رو با رویکرد تاریخ مفهومی مبتنی بر تحلیل زبان‌شناختی کتیبه‌های فارسی باستان کوشیده است این واژگان و نسبت آنها با مفهوم «مردم»، به عنوان کنشگرانی اجتماعی-سیاسی، را از منظر کارکردها و معناهای اجتماعی و سیاسی بررسی کند. ازاین‌رو، به دنبال پاسخی برای این پرسش است که واژگان معادل یا رسانندة مفهوم مردم در تحریرهای فارسی باستان این کتیبه‌ها کدامند و چگونه می‌توان کارکرد و معنای اجتماعی آنها را در بافت سیاسی تبیین کرد؟ در پاسخ این فرض مطرح می‌شود که هر کدام از ستاک‌های martiya، zana، bandaka وkāra  بازتاب‌دهندة بخشی از مفهوم اجتماعی سیاسی «مردم» در کتیبه‌های فارسی باستان هستند. یافته‌های پژوهش کارکرد و معنای هر یک از چهار ستاک ذکرشده را به عنوان «مرد»، «سرباز»، «اتباع و پیروان حکومت»، «باشندگان سرزمین»، و «مردم/ سپاه» در متن فارسی باستان کتیبه‌های هخامنشی بررسی و تبیین کرده است.

A Study of the Function and Meaning of the Four Words Transmitter the Socio-Political Concept of People in Old Persian Inscriptions

The present article aims to study the words that can be applied to the sociopolitical concept of &people& in the Old Persian version of the Achaemenid royal inscriptions and according to the evidence equivalent to all or part of this concept. The present study with the approach of conceptual history based on linguistic analysis of Old Persian inscriptions has tried to examine these words and their relation to the concept of &people&, as sociopolitical activists, from the perspective of social and political functions and meanings. Hence, it seeks an answer to the question of what is the equivalent or conveying words of the concept of people in the Old Persian version of these inscriptions and how can their function and social meaning be explained in the political context? In response, it is assumed that each of the stems martiya, zana, bandaka and kāra reflect a part of the sociopolitical concept of &people& in Old Persian inscriptions. The findings of the study examined the function and meaning of each of the four stems mentioned as &man&, &soldier&, &subjects and followers of the government&, &inhabitants of the land&, and &people/army& in Old Persian inscriptions.