مسالۀ مقوله‌بندی در مطالعات تاریخ اجتماعیِ زندگی روزانه

تاریخ‌نگاری سنتی به اقتضای موضوعش که مطالعۀ زندگی مردان بزرگ و مناسبات قدرت و سیاست بود به‌طور مستقیم با مقوله‌های اجتماعی/ جمعیتی به‌عنوان یک مسالۀ روش‌شناختی درگیر نبوده ولی پیدایش تاریخ اجتماعی نوین در دهه‌های اخیر و به‌ویژه رواج مطالعات زندگی روزانه در این حوزه، مقوله‌بندی را هم در سطح جمعیتی و هم در قبال مضامین مورد پژوهش در زندگی این جمعیتها، حایز اهمیت ساخت. مساله این پژوهش تبیین اهمیت روش‌شناختی مقوله‌بندی در مطالعات تاریخ اجتماعی، با بررسی و مقایسۀ مقوله‌بندیهای انتخاب شده در شماری از تحقیقات زندگی روزانه در غرب و ایران است. پرسش اصلی این پژوهش نیز این است که محققان تاریخ زندگی روزانه چگونه و با توجه یا تحت‌تاثیر چه عواملی مقوله‌های تحقیق خود را انتخاب کرده و سامان داده‌اند؛ همچنین آیا می‌توان برای تمام ادوار تاریخی با شرایط جغرافیای و فرهنگی متفاوت، شیوۀ مقوله‌بندی واحدی را ارایه داد؟ فرض بر این است که مورخان در این زمینه با اتکا به روش‌های هرمونتیکی و همچنین با در نظر گرفتن شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی هر دوره و متغیرهای مورد بررسی‌شان، دست به مقوله‌بندی متناسب زده‌اند. در این بررسی با مقایسۀ مقوله‌بندیهای انتخاب‌شده در شماری از تحقیقات تاریخ زندگی روزانه در غرب و ایران، شیوۀ مقوله‌بندی و نیز منطق و ملاک معنادارسازی این مقوله‌بندیها را بازشناسی کرده‌ایم. در این پزوهش معلوم شده که حالت پژوهش و قصد مولف و مقتضیات و اولویتهای مقوله‌ای در زندگی واقعی روزانه در هر دوره از مهمترین عوامل تعیین‌کنندۀ شیوۀ مقوله‌بندی در این مطالعات بوده‌اند

The problem of categorization in the study of the social history of daily life

The problem of categorization in the study of the social history of daily life Traditional historiography studies on great men’s lives and the relations between power and politics, categorization has not been directly approached methodologically with social demographic criteria. However, the emergence of contemporary socialhistory and especially the prevalence of dailylife studies in this area, has shed new lights on Categorization. The mentioned subject gained a high level of importance in both demographic issues and the relation between demography and socialhistory subjects. The aim of this study, is to explain the methodological importance of categorization in socialhistory, by comparing selected categorizations in several dailylife of research The main question is how dailylife researchers have selected and organized the categories of their work, according to or under the influence of what factors; Also, is it possible to provide a single categorization method for all historical periods with different geographical and cultural coordinates? historians, relying on hermeneutic methods and also taking into account the political, social, cultural and historical conditions of each period and the variables under study, have made a proportional categorization. In this study, by comparing selected categorizations in some researches on daily life’s history in the West and Iran, we have documented the method of categorization while finding out the logic and criterion behind them to make sense of these categorizations. What we have found in this study, is that the author’s research status, intention, requirements, and priorities of a category in each historical determine their approach to categorization.