تحلیل تاریخ اجتماعی آموزش و پرورش دورۀ پهلوی در آیینه «مدیر مدرسه»

جلال آل احمد ازجمله نویسندگان صاحب سبک و تاثیرگذار بر داستان‌نویسی ایران است. او با توجه به اشرافی که بر اوضاع زمان خود دارد، توانسته مسائل اجتماعی را که مردم با آن‌ها دست‌به‌گریبان بوده‌اند، تشخیص دهد و به‌خوبی در داستان‌های خود منعکس نماید. تعدّد آثار داستانی وی اعم از داستان کوتاه و رمان با موضوعات گوناگون و نگرش انتقادی نسبت به اوضاع اجتماعی جامعه و تضادها و تعارض‌ها در آن، سبب گردیده است که این آثار ازلحاظ بررسی جامعه‌شناختی بسیار غنی باشند؛ ازاین‌دست موضوعات، بحث از آموزش‌وپرورش، شرایط معلّمان و اوضاع اجتماعی آنان است که در آثار جلال بروز و ظهور یافته‌اند. این مقاله با روش توصیفی– تحلیلی به بررسی نگاه تاریخی– اجتماعی جلال به وضعیت معلمان و آموزش‌وپرورش در دورۀ پهلوی می‌پردازد و مسائلی چون رضایت شغلی، وضعیت درآمد، ارزش کار معلّمان نسبت به دیگر مشاغل، آداب مدرسه و معلّم، شیوه‌های آموزش، تشویق و تنبیه‌ها و... به‌خوبی و با رعایت بسیاری از جزئیات در داستان‌های او منعکس‌ می نماید.

Analysis of the social history of Pahlavi education and the situation of teachers in modir e madrese of Jalal Al-Ahmad

Jalal AlAhmad is one of the most influential writers in Iranian fiction. Due to his aristocracy over the situation of his time, he was able to identify the social issues that people were struggling with and reflect well in his stories. The multiplicity of his works of fiction, including short stories and novels with various subjects and critical attitudes towards the social situation of society and its contradictions and conflicts, has caused these works to be very rich in terms of sociological study; One of the topics is the discussion of education, the conditions of teachers and their social conditions that have appeared in the works of Jalal. This article uses a descriptiveanalytical method to examine the historicalsocial view of Jalal on the situation of teachers and education in the Pahlavi period and issues such as job satisfaction, income status, the value of teachers’ work compared to other occupations, school and teacher etiquette, methods Education, encouragement, punishment, etc. are well reflected in his stories with great care