بررسی تحول آیین پهلوانی و عیاری در ایران با تاکید بر خراسانِ سدههای هفت و هشت هجری
|
|
|
|
|
نویسنده
|
کرمی پور حمید
|
منبع
|
تحقيقات تاريخ اجتماعي - 1397 - دوره : 8 - شماره : 2 - صفحه:1 -22
|
چکیده
|
آیین پهلوانی و عیاری با شیوهها و اشکال گوناگون در تاریخ بسیاری از ملتها وجود داشته و از جایگاه رفیع و مهمی برخوردار بوده است. در تاریخ ایران زمین نیز این پدیده، از پیش از اسلام تا روزگار معاصر، در جامعه شهری و روستایی نقشها و کارکردهای متفاوتی داشته است. این آیین به اقتضای هر عصر، برخی ویژگیها را از دست داده و پارهای عناصر دیگر را اخذ کرده است. در پی ایلغار مغول به ایران در سده هفتم هجری، نهادهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، برای مدتی کارایی پیشین خود را از دست دادند و جامعه ایرانی، برای نخستین بار در دوره اسلامی، با چالش بزرگی روبرو گردید. شرایط جدید اجتماعی و سیاسی، زمینه نقش آفرینی و کنش گری پهلوانان و عیاران را در عرصههای سیاسی و اجتماعی این دوره فراهم آورد. موضوع این مقاله بررسی چگونگی شکل گیری تحولات آیین پهلوانی و عیاری در دوره مورد بحث است و درصدد پاسخگویی به این سوال است که چرا و چگونه پهلوانان و عیاران به ماهیت سیاسی و اجتماعی در جامعه این عصر دست یافتند. در پژوهشهایی که تا کنون در این زمینه به خامه درآمده است چگونگی این تحول مورد بررسی قرار نگرفته، اما این نوشته با روش توصیفیتحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای درصدد بررسی و تحلیل این موضوع است. نوشته حاضر با اتکاء به منابع تاریخی درصدد اثبات این موضوع است که دوره مورد بررسی، در تحول آیین فتوت، تا روزگار خود مهمترین عصر تاریخی به حساب میآید و سرزمین خراسان مهمترین نقش را در این فرآیند داشته است.
|
کلیدواژه
|
فتوت، عیاران، پهلوانان، قرن هفتم و هشتم هجری، خراسان، اخی
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, گروه تاریخ, ایران
|
پست الکترونیکی
|
karamipour@ut.ac.ir
|
|
|
|
|