بررسی وضعیت مهاجرت داخلی در دوره قاجار بر اساس گزارش روزنامه وقایع اتفاقیه

مهاجرت در جوامع انسانی با گونه‌های متعدد و هدف‌مند، به‌موجب موقعیت‌‌‌ها و شرایط گوناگون، به‌صورت انفرادی یا جمعی است. جامعه ایرانیِ عصر ناصری به‌فراخور زمانه و زمینه خود شاهد مهاجرت بود. در دوره انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه شرایط نامناسب آب‌و‌هوایی و نیز پی‌آمدهای بد اقتصادی آن، در زندگی مردم تاثیر مستقیم گذاشته بود که به‌همراه مسائلی چون ظلم، تعدی، و شیوع بیماری موجب مهاجرت شد. مقاله حاضر با احصا و پایش اخبار پیگیری خواهد کرد که مسئله مهاجرت تا چه‌اندازه و با چه حجم و فراوانی‌ای انعکاس یافت؟ حکام چه رویکردها و اقداماتی برای حل مسائل مهاجرت و رفع تبعات آن داشته‌‌‌اند؟ دست‌یافتن به علل و زمینه‌‌‌های مهاجرت، تحلیل مناطق مهاجرفرست و مهاجرپذیر، و نیز بررسی زمانی و مکانی آن را می‌‌‌توان از دیگر دستاوردهای این مقاله برشمرد. با روش تحلیل محتوا و گردآوری کلیه گزارش‌‌‌ها، مهاجرت به‌مثابه مسئله اجتماعی تحلیل جامعه‌‌‌‌‌‌‌شناختی شده است.