رابطه مولفه‌های جو اخلاقی سازمان با رفتارهای انحرافی و یاری رسانی (مطالعه موردی یک سازمان نظامی)

مقدمه: جو اخلاقی سازمان از زمره عناصر تاثیرگذار بر رفتارهای متنوع کارکنان در محیطهای کار است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه ساده و تعاملی مولفه‌های جو اخلاقی سازمان (مراقبت، قانون و قواعد، خدمت، استقلال و گرایشات ابزاری) با رفتارهای انحرافی و یاری رسانی به مرحله اجرا درآمد. روش: جامعه آماری پژوهش را کارکنان یک سازمان نظامی در شهر اصفهان تشکیل دادند که از میان آنها 193 نفر با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه 36 سوالی جو اخلاقی سازمان، پرسشنامه رفتارهای انحرافی و پرسشنامه رفتارهای یاری رسانی بودند. داده‌های حاصل از پرسشنامه‌های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل گردید. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که: 1- گرایشات ابزاری رابطه خدمت را با رفتارهای انحرافی معطوف به سازمان و همکاران تعدیل می‌نماید.تحلیل ساده شیب خط نشان داد که در گرایشات ابزاری بالا رابطه منفی و معنا داری بین خدمت و رفتارهای انحرافی معطوف به سازمان و همکاران وجود دارد. 2- استقلال نیز رابطه قانون و قواعد و خدمت را با یاری رسانی تعدیل می‌نماید. تحلیل ساده شیب خط نشان داد در استقلال پایین بین قانون و قواعد با یاری رسانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.همچنین نتایج نشان داد که در استقلال بالا بین خدمت با یاری رسانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.بحث: شواهد حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که وقتی اخلاق فردی (استقلال و گرایشات ابزاری) در تعامل با گرایشات اخلاق جمعی (مراقبت، خدمت و قانون و قواعد) قرار می‌گیرد، تاثیر گرایشات اخلاق جمعی را بر رفتارهای انحرافی و یاری رسانی تغییر می‌دهد.