شاخص‌های ایثارگری مبتنی بر فرهنگ اسلامی

مقدمه: در منابع مختلف دینی ویژگی‌های ایثار مشخص شده است، در عین حال نظریه‌های مختلف روان شناسی نیز بر اساس نوع نگرش به انسان، به ایثار نگاهی متفاوت دارند. این پژوهش با هدف تدوین شاخص‌های روان شناختی ایثارگری بر اساس فرهنگ اسلامی انجام شد.روش: این مطالعه از نوع کیفی بوده که برای بررسی داده‌های آن از ابزارهای کمی استفاده شد و به شکل کتابخانه ای و نظر سنجی از متخصصین انجام شد. ابزار این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه منابع کتابخانه‌ای و پژوهشی اسلامی و روان شناختی مربوط به ایثار و کارشناسان علوم دینی و روان شناسان آشنا به مقوله ایثار بود. برای تحلیل داده‌های این تحقیق از نرم افزار 19spss و آزمون‌های آماری ناپارامتری درون موردی فریدمن2، آزمون خی دو3 و آزمون مقایسه میانگین‌های همبسته4 استفاده شد.نتایج: با مطالعه متون دینی و روان شناختی و مشورت با متخصصین مربوطه 63 شاخص ایثار مشخص شد. از 63 شاخص که مورد ارزیابی نهایی قرار گرفتند 5 مورد حذف گردید و 58 شاخص که دارای همبستگی بالا بودند به عنوان شاخص‌های نهایی در 6 گروه مشخص گردیدند. بالا ترین آلفا در خدا محوری با 95/0 و پایین ترین در خیرخواهی و دوست داشتن دیگران با 765/0 دیده می‌شود.بحث: برای ایثار شاخص‌های مختلفی مطرح شده است، این شاخص‌ها بیشتر در منابع دینی قابل دسترسی است. فردی که تا سرحد جان از خود گذشت می‌کند به نتیجه ای برتر و بالاتر از حد تشویق‌های مادی که به عنوان مبنای رفتار در بعضی نظریه‌های روان شناسی مطرح هستند، توجه دارد.